Thực tiễn - kinh nghiệm
Tân Châu: Nâng cao hiệu quả hoạt động hợp tác xã trên địa bàn
- Được đăng: Thứ sáu, 10 Tháng 5 2024 20:12
- Lượt xem: 351
(TUAG)- Với mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hợp tác xã nông nghiệp (HTXNN) theo định hướng phát triển bền vững; ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; ưu tiên phát triển HTXNN gắn với phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; mở rộng quy mô, thu hút nông dân, người sản xuất, kinh doanh nông nghiệp tham gia, đưa HTXNN trở thành mô hình kinh tế - xã hội quan trọng ở khu vực nông thôn; góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng; tăng thu nhập cho người nông dân; bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo điều kiện, động lực thu hút đầu tư, đẩy mạnh cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Thời gian qua, thị xã Tân Châu đã tập trung củng cố, nâng chất hoạt động hợp tác xã (HTX) và đạt được những kết quả nhất định.
Hiện nay, trên địa bàn thị xã Tân Châu có 21 HTX, trong đó có 17 HTX Nông nghiệp theo Luật HTX 2012 với 11/17 HTX có gắn kết với các doanh nghiệp theo chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực. Doanh thu trung bình của HTXNN hơn 1 tỷ 400 triệu đồng/năm; Lợi nhuận trung bình của HTXNN là hơn 81 triệu đồng/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX là 16 triệu đồng/người/năm. Bên cạnh, thị xã có 02 Hợp tác xã phi nông nghiệp gồm HTX GTVT Tân Châu và HTX Tài chính thực hiện theo Luật HTX 2012, doanh thu bình quân của 02 HTX hơn 01 tỷ. Lợi nhuận bình quân 35 triệu đồng/năm. Khi tham gia vào hoạt động HTX, các thành viên đều được hưởng những lợi ích từ các dịch vụ HTX đang hoạt động, chú Nguyễn Văn Lách, Phó giám đốc HTX NN Tân Hậu A2, xã Tân An, thị xã Tân Châu cho biết thêm: “Dịch vụ của HTX gồm có 3 dịch vụ tưới tiêu, phân bón, tín dụng nội bộ, các thành viên đều hưởng như nhau, tùy theo vốn góp của cổ phần, tất cả những dịch vụ tính ra sau khi lời đóng thuế, còn lại trích quỹ, sẽ giữ lại 40%, trong đó có các quỹ, còn lại 60% chia cho các xã viên, như vụ Hè Thu vừa rồi, mỗi một cổ phần thành viên lời 79.000đ”.
Bên cạnh đó, thị xã luôn quan tâm chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ hợp tác xã như phối hợp với các ngành Tỉnh tổ chức các lớp tập huấn: “Kỹ năng quản lý, điều hành HTX gắn với liên kết sản xuất theo chuỗi”; “Xây dựng phương án sản xuất minh doanh và giới thiệu chuyển đổi số trong các HTX NN năm 2022”; “Ứng dụng phần mềm nhật ký sản xuất Facefarm và kế toán HTX”; “Tập huấn nâng cao năng lực cho nông dân gắn với chuỗi liên kết tiêu thụ nông sản”; “Phương án sản xuất kinh doanh và giới thiệu chuyển đổi số trong các HTXNN” với hơn 134 lượt người tham dự.
Có thể thấy rằng, thời gian qua, các HTX hoạt động tương đối có hiệu quả, bước đầu góp phần giải quyết đầu ra của sản phẩm nông nghiệp nên được người dân đồng tình ủng hộ, tạo được niềm tin cho thành viên, góp phần nâng cao nhận thức của nhân dân về mô hình kinh tế hợp tác, tham gia thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị hàng hóa, góp phần nâng cao thu nhập cho thành viên. Kinh tế tập thể trên địa bàn thị xã từng bước được quan tâm củng cố và hoạt động hiệu quả hơn. Các HTX đã quan tâm đến công tác mở rộng thành viên, mở rộng các dịch vụ và giải quyết việc làm tại chỗ cho lao động nông thôn, tạo thu nhập ổn định cho thành viên tham gia góp vốn. Đồng thời, các HTX làm khá tốt dịch vụ bơm tưới và một số dịch vụ khác với mức thu phí thấp hơn dịch vụ do tư nhân cung cấp (giá rẻ hơn khoảng 15-20%) nên giúp giảm đáng kể chi phí sản xuất cho nông dân. Bên cạnh đó, HTX còn tham gia đóng góp tích cực vào các phong trào phúc lợi, xã hội từ thiện ở địa phương, các HTX hoạt động hỗ trợ vốn cho thành viên với lãi suất bằng hoặc thấp hơn lãi suất ngân hàng tại thời điểm đã kịp thời giải quyết khó khăn về vốn trong quá trình sản xuất. Taị HTX NN Tân Phú A1, xã Tân Thạnh với các dịch vụ bơm tưới, phân bón, cung ứng giống và cho thành viên vay phục vụ sản xuất nông nghiệp với diện tíc HTX quản lý 460 hecta, đây cũng là 01 trong những HTX hoạt động nổi bật trên địa bàn thị xã, chú Trịnh Văn Dứt - HTX NN Tân Phú A1, xã Tân Thạnh, thị xã Tân Châu chia sẻ thêm: “HTX NN Tân Phú A1 vụ Hè Thu, lợi nhuận trên cổ phần bao gồm hết 04 dịch vụ, lợi nhuận cổ phần được 56.000đ, thành viên rất phấn khởi vì có lợi nhuận cao, tới đây, sẽ chia cho vụ Đông Xuân 2023-2024, chắc cũng có lợi nhuận cũng khá khá”.
Tuy nhiên, hoạt động của các HTX nông nghiệp chất lượng chưa cao, không đồng đều, còn yếu về cả tài chính, trụ sở làm việc thiếu, trình độ lao động còn thấp; một số nơi thành viên tham gia mang tính hình thức, chưa phát huy tinh thần trách nhiệm của thành viên vào hoạt động cũng như công tác kiểm tra, giám sát HTX. Đội ngũ quản trị HTX còn lúng túng trong điều hành, chưa quan tâm đúng mức đến công tác lưu trữ, ứng dụng công nghệ thông tin; chưa quan tâm tổ chức đại hội, họp hội đồng quản trị, ban giám đốc, ban kiểm soát HTX, chưa mạnh dạn thay đổi các thành viên quản lý HTX yếu về trình độ, năng lực quản lý hoặc tuổi đời đã cao. Một số nơi người dân tự ý chuyển đất trồng lúa sang trồng cây ăn trái làm ảnh hưởng đến việc tưới, tiêu và không chịu đóng phí rút úng cho HTX.
Mục tiêu thị xã đến cuối năm 2025, toàn thị xã phấn đấu hoàn thành mục tiêu đạt 20 HTXNN, phục vụ phát triển các ngành hàng chủ lực của thị xã; trong đó, số lượng HTXNN hoạt động đạt loại tốt, khá chiếm từ 70% trở lên trong tổng số HTXNN của thị xã và hoạt động có hiệu quả, có nhiều thành viên tham gia. Ông Huỳnh Hồng Huy, Phó chủ tịch UBND xã Lê Chánh, thị xã Tân Châu cho biết: “Sắp tới đây, trong năm 2024, đối với xã Lê Chánh sẽ thành lập HTX chuyên về sản xuất, thu mua rau màu, các loại nông sản, địa phương đang thực hiện các bước để thành lập HTX, như ra quyết định thành lập ban vận động, sau đó, lập phương án dịch vụ kinh doanh cho HTX, rồi triển khai góp vốn cổ phần của từng cổ đông, sau khi được thị xã chấp thuận, xã sẽ tiến hành tổ chức Đại hội bầu ra Chủ tịch HĐQT, các thành viên HTX đúng theo Luật quy định”.
Để hoạt động HTX đi vào thực chất, thị xã cần tiếp tục nâng cao vai trò cấp ủy đảng, chính quyền trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và hỗ trợ phát triển HTXNN. Tăng cường phối hợp hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị xã, tổ chức chính trị - xã hội trong tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân tham gia phát triển HTXNN; khuyến khích các HTXNN tham gia các lớp đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng trình độ, kỹ năng quản lý HTXNN thông qua các chương trình đào tạo, huấn luyện nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn; bồi dưỡng kiến thức sản xuất nông nghiệp an toàn, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu cho cán bộ quản lý và thành viên HTXNN do Liên minh Hợp tác xã tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị có chức năng đào tạo tổ chức. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp liên kết hỗ trợ đào tạo nhân lực quản trị sản xuất, kinh doanh cho HTXNN; hợp tác, liên kết đưa cán bộ quản lý, thành viên HTXNN đi học tập kinh nghiệm, xúc tiến thương mại và khuyến khích các HTXNN tiếp nhận lao động trẻ, sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng, trung cấp vào làm việc trong các HTXNN theo cơ chế, chính sách thu hút của cấp trên. Bên cạnh, xây dựng mô hình hợp tác xã nông nghiệp gắn với ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong sản xuất kinh doanh và quản lý hợp tác xã, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đảm bảo minh bạch thông tin và an toàn thực phẩm. Xác định thế mạnh của địa phương, từ đó, có hướng phát triển HTX phù hợp nhu cầu, nguyện vọng của nông dân, ưu tiên hỗ trợ phát triển mô hình hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới, hoạt động hiệu quả, gắn với vùng sản xuất sản phẩm chủ lực; liên kết với doanh nghiệp hình thành chuỗi giá trị, cung cấp nguyên liệu đầu vào, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp về sản lượng, chất lượng, phục vụ thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Ông Huỳnh Hồng Huy, Phó chủ tịch UBND xã Lê Chánh, thị xã Tân Châu chia sẻ: “Đối với HTX chuyên về sản xuất, thu mua các nông sản do bà con làm ra, nhằm tạo điều kiện liên kết chuỗi cung ứng, sản xuất giữa bà con với đơn vị HTX thu mua, tạo điều kiện đầu ra ổn định, góp phần nâng cao, tạo điều kiện công ăn việc làm cho bà con, nâng cao điều kiện ổn định cuộc sống”.
Tin tưởng từ những giải pháp và phương hướng trọng tâm, dựa trên nền tảng sẵn có, thị xã Tân Châu sẽ phấn đấu đạt được mục tiêu thành lập mới các HTX trên địa bàn, từ đó, nông dân có thêm điều kiện được tiếp cận với những chính sách, khoa học công nghệ và thụ hưởng được những lợi ích khi trở thành thành viên HTX, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và góp phần phát triển nông nghiệp Tân Châu ngày càng bền vững và hội nhập.
Hiện nay, trên địa bàn thị xã Tân Châu có 21 HTX, trong đó có 17 HTX Nông nghiệp theo Luật HTX 2012 với 11/17 HTX có gắn kết với các doanh nghiệp theo chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực. Doanh thu trung bình của HTXNN hơn 1 tỷ 400 triệu đồng/năm; Lợi nhuận trung bình của HTXNN là hơn 81 triệu đồng/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX là 16 triệu đồng/người/năm. Bên cạnh, thị xã có 02 Hợp tác xã phi nông nghiệp gồm HTX GTVT Tân Châu và HTX Tài chính thực hiện theo Luật HTX 2012, doanh thu bình quân của 02 HTX hơn 01 tỷ. Lợi nhuận bình quân 35 triệu đồng/năm. Khi tham gia vào hoạt động HTX, các thành viên đều được hưởng những lợi ích từ các dịch vụ HTX đang hoạt động, chú Nguyễn Văn Lách, Phó giám đốc HTX NN Tân Hậu A2, xã Tân An, thị xã Tân Châu cho biết thêm: “Dịch vụ của HTX gồm có 3 dịch vụ tưới tiêu, phân bón, tín dụng nội bộ, các thành viên đều hưởng như nhau, tùy theo vốn góp của cổ phần, tất cả những dịch vụ tính ra sau khi lời đóng thuế, còn lại trích quỹ, sẽ giữ lại 40%, trong đó có các quỹ, còn lại 60% chia cho các xã viên, như vụ Hè Thu vừa rồi, mỗi một cổ phần thành viên lời 79.000đ”.
Bên cạnh đó, thị xã luôn quan tâm chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ hợp tác xã như phối hợp với các ngành Tỉnh tổ chức các lớp tập huấn: “Kỹ năng quản lý, điều hành HTX gắn với liên kết sản xuất theo chuỗi”; “Xây dựng phương án sản xuất minh doanh và giới thiệu chuyển đổi số trong các HTX NN năm 2022”; “Ứng dụng phần mềm nhật ký sản xuất Facefarm và kế toán HTX”; “Tập huấn nâng cao năng lực cho nông dân gắn với chuỗi liên kết tiêu thụ nông sản”; “Phương án sản xuất kinh doanh và giới thiệu chuyển đổi số trong các HTXNN” với hơn 134 lượt người tham dự.
Có thể thấy rằng, thời gian qua, các HTX hoạt động tương đối có hiệu quả, bước đầu góp phần giải quyết đầu ra của sản phẩm nông nghiệp nên được người dân đồng tình ủng hộ, tạo được niềm tin cho thành viên, góp phần nâng cao nhận thức của nhân dân về mô hình kinh tế hợp tác, tham gia thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị hàng hóa, góp phần nâng cao thu nhập cho thành viên. Kinh tế tập thể trên địa bàn thị xã từng bước được quan tâm củng cố và hoạt động hiệu quả hơn. Các HTX đã quan tâm đến công tác mở rộng thành viên, mở rộng các dịch vụ và giải quyết việc làm tại chỗ cho lao động nông thôn, tạo thu nhập ổn định cho thành viên tham gia góp vốn. Đồng thời, các HTX làm khá tốt dịch vụ bơm tưới và một số dịch vụ khác với mức thu phí thấp hơn dịch vụ do tư nhân cung cấp (giá rẻ hơn khoảng 15-20%) nên giúp giảm đáng kể chi phí sản xuất cho nông dân. Bên cạnh đó, HTX còn tham gia đóng góp tích cực vào các phong trào phúc lợi, xã hội từ thiện ở địa phương, các HTX hoạt động hỗ trợ vốn cho thành viên với lãi suất bằng hoặc thấp hơn lãi suất ngân hàng tại thời điểm đã kịp thời giải quyết khó khăn về vốn trong quá trình sản xuất. Taị HTX NN Tân Phú A1, xã Tân Thạnh với các dịch vụ bơm tưới, phân bón, cung ứng giống và cho thành viên vay phục vụ sản xuất nông nghiệp với diện tíc HTX quản lý 460 hecta, đây cũng là 01 trong những HTX hoạt động nổi bật trên địa bàn thị xã, chú Trịnh Văn Dứt - HTX NN Tân Phú A1, xã Tân Thạnh, thị xã Tân Châu chia sẻ thêm: “HTX NN Tân Phú A1 vụ Hè Thu, lợi nhuận trên cổ phần bao gồm hết 04 dịch vụ, lợi nhuận cổ phần được 56.000đ, thành viên rất phấn khởi vì có lợi nhuận cao, tới đây, sẽ chia cho vụ Đông Xuân 2023-2024, chắc cũng có lợi nhuận cũng khá khá”.
Tuy nhiên, hoạt động của các HTX nông nghiệp chất lượng chưa cao, không đồng đều, còn yếu về cả tài chính, trụ sở làm việc thiếu, trình độ lao động còn thấp; một số nơi thành viên tham gia mang tính hình thức, chưa phát huy tinh thần trách nhiệm của thành viên vào hoạt động cũng như công tác kiểm tra, giám sát HTX. Đội ngũ quản trị HTX còn lúng túng trong điều hành, chưa quan tâm đúng mức đến công tác lưu trữ, ứng dụng công nghệ thông tin; chưa quan tâm tổ chức đại hội, họp hội đồng quản trị, ban giám đốc, ban kiểm soát HTX, chưa mạnh dạn thay đổi các thành viên quản lý HTX yếu về trình độ, năng lực quản lý hoặc tuổi đời đã cao. Một số nơi người dân tự ý chuyển đất trồng lúa sang trồng cây ăn trái làm ảnh hưởng đến việc tưới, tiêu và không chịu đóng phí rút úng cho HTX.
Mục tiêu thị xã đến cuối năm 2025, toàn thị xã phấn đấu hoàn thành mục tiêu đạt 20 HTXNN, phục vụ phát triển các ngành hàng chủ lực của thị xã; trong đó, số lượng HTXNN hoạt động đạt loại tốt, khá chiếm từ 70% trở lên trong tổng số HTXNN của thị xã và hoạt động có hiệu quả, có nhiều thành viên tham gia. Ông Huỳnh Hồng Huy, Phó chủ tịch UBND xã Lê Chánh, thị xã Tân Châu cho biết: “Sắp tới đây, trong năm 2024, đối với xã Lê Chánh sẽ thành lập HTX chuyên về sản xuất, thu mua rau màu, các loại nông sản, địa phương đang thực hiện các bước để thành lập HTX, như ra quyết định thành lập ban vận động, sau đó, lập phương án dịch vụ kinh doanh cho HTX, rồi triển khai góp vốn cổ phần của từng cổ đông, sau khi được thị xã chấp thuận, xã sẽ tiến hành tổ chức Đại hội bầu ra Chủ tịch HĐQT, các thành viên HTX đúng theo Luật quy định”.
Để hoạt động HTX đi vào thực chất, thị xã cần tiếp tục nâng cao vai trò cấp ủy đảng, chính quyền trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và hỗ trợ phát triển HTXNN. Tăng cường phối hợp hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị xã, tổ chức chính trị - xã hội trong tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân tham gia phát triển HTXNN; khuyến khích các HTXNN tham gia các lớp đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng trình độ, kỹ năng quản lý HTXNN thông qua các chương trình đào tạo, huấn luyện nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn; bồi dưỡng kiến thức sản xuất nông nghiệp an toàn, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu cho cán bộ quản lý và thành viên HTXNN do Liên minh Hợp tác xã tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị có chức năng đào tạo tổ chức. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp liên kết hỗ trợ đào tạo nhân lực quản trị sản xuất, kinh doanh cho HTXNN; hợp tác, liên kết đưa cán bộ quản lý, thành viên HTXNN đi học tập kinh nghiệm, xúc tiến thương mại và khuyến khích các HTXNN tiếp nhận lao động trẻ, sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng, trung cấp vào làm việc trong các HTXNN theo cơ chế, chính sách thu hút của cấp trên. Bên cạnh, xây dựng mô hình hợp tác xã nông nghiệp gắn với ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong sản xuất kinh doanh và quản lý hợp tác xã, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đảm bảo minh bạch thông tin và an toàn thực phẩm. Xác định thế mạnh của địa phương, từ đó, có hướng phát triển HTX phù hợp nhu cầu, nguyện vọng của nông dân, ưu tiên hỗ trợ phát triển mô hình hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới, hoạt động hiệu quả, gắn với vùng sản xuất sản phẩm chủ lực; liên kết với doanh nghiệp hình thành chuỗi giá trị, cung cấp nguyên liệu đầu vào, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp về sản lượng, chất lượng, phục vụ thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Ông Huỳnh Hồng Huy, Phó chủ tịch UBND xã Lê Chánh, thị xã Tân Châu chia sẻ: “Đối với HTX chuyên về sản xuất, thu mua các nông sản do bà con làm ra, nhằm tạo điều kiện liên kết chuỗi cung ứng, sản xuất giữa bà con với đơn vị HTX thu mua, tạo điều kiện đầu ra ổn định, góp phần nâng cao, tạo điều kiện công ăn việc làm cho bà con, nâng cao điều kiện ổn định cuộc sống”.
Tin tưởng từ những giải pháp và phương hướng trọng tâm, dựa trên nền tảng sẵn có, thị xã Tân Châu sẽ phấn đấu đạt được mục tiêu thành lập mới các HTX trên địa bàn, từ đó, nông dân có thêm điều kiện được tiếp cận với những chính sách, khoa học công nghệ và thụ hưởng được những lợi ích khi trở thành thành viên HTX, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và góp phần phát triển nông nghiệp Tân Châu ngày càng bền vững và hội nhập.
Huyền Thoại
