I- SỰ RA ĐỜI CỦA NGÀY 1/8 VÀ TÊN GỌI CỦA NGÀNH TUYÊN GIÁO QUA CÁC THỜI KỲ

Ngay sau ngày thành lập, Đảng đã thực sự coi trọng lãnh đạo công tác tư tưởng, chính trị - mặt trận quan trọng hàng đầu của cách mạng. Đây chính là cơ sở cốt lõi để Ban Cổ động và Tuyên truyền Trung ương ra đời, tiền thân của Ban Tuyên giáo.

Thông qua tuyên truyền Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt và đường lối cứu nước, Đảng đã phát động phong trào đấu tranh cách mạng sôi nổi, tiêu biểu là các hoạt động kỷ niệm ngày Quốc tế lao động 1/5 được dấy lên rộng khắp trong cả nước. Trên đà thắng lợi đó, Đảng chủ trương phát động phong trào quần chúng hướng tới kỷ niệm Ngày Quốc tế đỏ 1/8, ngày đấu tranh chống chiến tranh đế quốc, kêu gọi chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình, bảo vệ Liên bang Xô Viết, ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc. Hưởng ứng chủ trương của Đảng, hàng trăm cuộc đấu tranh của công nhân, nông dân, binh lính đã nổ ra quyết liệt trên nhiều tỉnh, thành phố khiến bọn thực dân và tay sai lúng túng, lo sợ; quần chúng phấn khởi, tin tưởng tìm đến với Đảng, với cách mạng; cao trào cách mạng trong cả nước đã được mở ra, mà đỉnh cao là Xô Viết Nghệ Tĩnh. Tập tài liệu Ngày Quốc tế đỏ 1/8 chứng tỏ sự lãnh đạo đúng đắn và kịp thời của Trung ương về việc hình thành cơ quan tuyên truyền, cổ động, giáo dục đầu tiên của Đảng. Trên cơ sở những tài liệu và sự kiện lịch sử đặc biệt có ý nghĩa này, ngày 1/8/2000, Bộ Chính trị Trung ương Đảng (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 1/8 hằng năm làm Ngày truyền thống công tác tư tưởng - văn hoá của Đảng và cũng là Ngày Truyền thống công tác Tuyên giáo của Đảng (sau khi hợp nhất Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương và Ban Khoa giáo Trung ương).

Cơ quan tham mưu của Trung ương Đảng về công tác tuyên giáo từng thời kỳ, từng giai đoạn tên gọi có khác nhau: từ Ban Cổ động và Tuyên truyền, Bộ Cổ động và Tuyên truyền (1930 - 1945); Ban Tuyên truyền và Giáo dục Trung ương (1950); Ban Tuyên huấn Trung ương (1951); đến Ban Tuyên giáo Trung ương (1959)... và Ban Tuyên giáo Trung ương (2007). Cho dù tên gọi ở mỗi thời kỳ có khác nhau, song về cơ bản, Ban Tuyên giáo Trung ương vẫn là cơ quan tham mưu của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, về chủ trương, quan điểm và chính sách của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền, báo chí, xuất bản, văn hoá, văn nghệ, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo và một số lĩnh vực xã hội; và cũng là cơ quan chuyên môn - nghiệp vụ về công tác tuyên giáo của Đảng.

II- NHỮNG THÀNH QUẢ CỦA CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO QUA CÁC THỜI KỲ ĐẤU TRANH  XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC

Ngay từ những ngày đầu thành lập, Đảng ta đã nhận thức sâu sắc rằng, công tác tư tưởng - văn hóa có tầm quan trọng hàng đầu, nuôi dưỡng phong trào cách mạng Việt Nam, dù bị thực dân phong kiến đàn áp đẫm máu. Như mạch nguồn sôi sục, trận địa tư tưởng của Đảng đã tỏa rộng trong nhân dân suốt các cao trào cách mạng 1936 - 1939 và 1939 - 1945, vừa tuyên truyền các chủ trương của Đảng, vừa đấu tranh với các khuynh hướng tư tưởng sai lầm… Tất cả nhằm tập trung sức mạnh dân tộc vào nhiệm vụ phản đế, giành độc lập dân tộc. Đội ngũ làm công tác tư tưởng đã góp phần to lớn trong việc cổ vũ và tổ chức quần chúng cách mạng nổi dậy đồng loạt và rộng khắp, huy động sức mạnh toàn dân tộc vùng lên lật đổ chế độ thực dân, phong kiến, giành độc lập dân tộc, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Thông qua báo chí, tài liệu bí mật, các lớp huấn luyện và hàng ngàn cuộc mít tinh, biểu tình... đội ngũ cán bộ tuyên giáo đã tuyên truyền, cổ vũ các cao trào cách mạng, tiến tới tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà - Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, trong đó có thành tựu của công tác tư tưởng đã biến lý tưởng và tư tưởng cách mạng của Đảng thành sức mạnh vô địch của quần chúng thành hiện thực.

Giai đoạn 1945 - 1954: Cách mạng mới thành công, chính quyền còn non trẻ giữa vòng vây thù trong, giặc ngoài, nạn đói diễn ra gay gắt, ngân sách cạn kiệt, Đảng phải tạm thời rút vào hoạt động bí mật... Trong hoàn cảnh vận nước ngàn cân treo sợi tóc, đội quân làm công tác tuyên giáo tập hợp dưới lá cờ quang vinh của Đảng, đứng đầu là nhà tư tưởng kiệt xuất Hồ Chí Minh, đã hăng hái tuyên truyền vận động nhân dân, bảo vệ chính quyền mới và tích cực chuẩn bị kháng chiến cứu nước. Hoạt động công tác tuyên giáo đóng vai trò trọng yếu, góp phần trực tiếp nuôi dưỡng, xây dựng, phát triển sức mạnh của nhân tố con người Việt Nam; tập hợp lực lượng, khơi dậy ý chí, tri thức và sức mạnh trong quần chúng, đáp ứng những đòi hỏi gay gắt của cuộc kháng chiến. Sức mạnh tổng hợp to lớn đã được minh chứng bằng thắng lợi lịch sử Điện Biên Phủ, giải phóng miền Bắc, buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ đình chiến ở Đông Dương và Việt Nam (1954).

Sau Cách mạng Tháng Tám thành công, nhiệm vụ của công tác tư tưởng - văn hóa là vận động nhân dân bảo vệ vững chắc nền độc lập của Tổ quốc, giữ vững thành quả cách mạng vừa mới giành được, đồng thời tiến hành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Các phương tiện tiến công của mặt trận tư tưởng được mở rộng không ngừng trong cả nước và gây ảnh hưởng trên trường quốc tế; từ giáo dục nội bộ đến cổ động phong trào toàn dân thi đua yêu nước… tạo thành một trận địa tư tưởng trong lòng dân vững chắc, quyết tâm đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi hoàn toàn.

Giai đoạn 1955 - 1975: công tác tư tưởng - văn hóa tập trung phục vụ hai nhiệm vụ chiến lược là tiến hành cách mạng Xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thực hiện thống nhất Tổ quốc, hoàn thành cách mạng dân tộc, dân chủ trong cả nước. Ở giai đoạn này, công tác tư tưởng - văn hóa đóng vai trò trọng yếu trong việc khơi dậy ý chí, tri thức và sức mạnh trong quần chúng, tập hợp lực lượng, phát động và nhân rộng phong trào thi đua yêu nước ở cả hai miền, với quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Đó là những phong trào, với những khẩu hiệu rung động lòng người. Ở miền Bắc, có các phong trào thi đua, với những khẩu hiệu: “Sóng Duyên Hải, gió Đại Phong, cờ Ba Nhất”, “Ba sẵn sàng”, “Ba đảm đang”; “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, “Tất cả vì tiền tuyến, tất cả vì miền Nam ruột thịt”, “Hai tốt”, “Chiếc gậy Trường Sơn”, “Nhằm thẳng quân thù mà bắn”, “Xe chưa qua, nhà không tiếc”, “Sống bám cầu đường, chết kiên cường dũng cảm”… Ở miền Nam, với các phong trào: “Thi đua Ấp Bắc giết giặc lập công”, “Nắm thắt lưng địch mà đánh”, “Một tấc không đi, một ly không rời”, “Năm xung phong”, “Dũng sỹ diệt Mỹ - Ngụy”, “Xuống đường đòi tự do, dân chủ”, “Hát cho đồng bào tôi nghe”... Sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng Việt Nam đã được chuyển hoá bằng thắng lợi của cuộc Tổng tiến công nổi dậy mùa Xuân năm 1975, mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Từ năm 1975 đến nay, thành tựu cực kỳ quan trọng của công tác tư tưởng trong giai đoạn này là đã trực tiếp góp phần hình thành và phát triển đường lối đổi mới, cổ vũ và củng cố niềm tin vào lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội ngay cả khi chủ nghĩa xã hội tạm thời lâm vào thoái trào. Công tác tư tưởng - văn hóa đã từng bước tổng kết thực tiễn, góp phần phát triển đường lối, xây dựng luận cứ khoa học cho những quyết sách lớn của Đảng và Nhà nước, hình thành hệ thống các quan điểm của Đảng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng. Công tác tư tưởng - văn hóa đã khơi dậy sức sáng tạo của nhân dân, tạo nên sức mạnh tổng hợp đưa đất nước vượt qua mọi thử thách, lập nên những thành tựu to lớn và rất quan trọng trên nhiều mặt, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Trong sự nghiệp đổi mới đầy thách thức khắc nghiệt, thành tựu đáng quý nhất của công tác tư tưởng - văn hóa là trực tiếp góp phần hình thành, xác định và phát triển đường lối đổi mới, khơi dậy sức sáng tạo, niềm tin của quần chúng, tạo nên sức mạnh tổng hợp đưa đất nước vượt qua khó khăn hiểm nghèo, làm nên những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh, công tác lý luận, thông tin đại chúng đều có những tiến bộ mới, hoạt động thiết thực và có hiệu quả hơn, góp phần nâng cao sự nhất trí trong Ðảng và sự đồng thuận trong xã hội về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

III- BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Nhìn lại những thành quả của công tác tư tưởng - văn hóa 85 năm qua, chúng ta nhận thức rất rõ vai trò của ba lực lượng góp phần trực tiếp hình thành sức mạnh và hiệu quả tổng hợp của công tác tư tưởng - văn hóa đó là:

Một là, toàn Ðảng làm công tác tư tưởng. Tất cả đảng viên dù ở cương vị và lĩnh vực công tác nào đều phải tham gia trực tiếp làm công tác tư tưởng ở nơi mình sống, làm việc, sinh hoạt. Cấp ủy Ðảng và người đứng đầu phải trực tiếp làm công tác tư tưởng của Ðảng. Ðó là một bài học kinh nghiệm và thực tiễn rất sinh động của Ðảng ta 85 năm qua. Cấp ủy và người đứng đầu giữ vai trò quyết định đối với hiệu quả của công tác tư tưởng - văn hóa. Sao nhãng kinh nghiệm này sẽ làm tổn thất và đánh mất một sức mạnh to lớn của công tác tư tưởng - văn hóa.

Hai là, phát huy bản lĩnh chính trị, trí tuệ, tình cảm cách mạng của quần chúng, huy động quần chúng tham gia công tác tư tưởng - văn hóa dưới sự lãnh đạo của Ðảng ở tất cả các cấp độ, phạm vi của đời sống xã hội; thực hiện phương châm “lấy quần chúng giáo dục quần chúng”. Ðây cũng là một sức mạnh to lớn của công tác tư tưởng - văn hóa trong suốt 85 năm qua. Phương châm đó được thể hiện sinh động trong việc phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, của các đoàn thể và tổ chức quần chúng có trách nhiệm trực tiếp làm công tác tư tưởng trong toàn bộ thành viên, hội viên và tổ chức của mình, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ðảng.

Ba là, vai trò nòng cốt của đội ngũ chuyên trách công tác tư tưởng - văn hóa trong tổ chức Ðảng, trong chính quyền, trong hệ thống chính trị và trong toàn xã hội, từ Trung ương đến cơ sở. Theo bước phát triển của cách mạng, được tôi luyện trong thực tiễn đấu tranh suốt 85 năm qua, đội ngũ trực tiếp làm công tác tư tưởng - văn hóa đã trưởng thành vượt bậc, có mặt ở mọi lĩnh vực, mọi mặt trận, trở thành những người đồng chí tin cậy, người hướng dẫn tư tưởng của cán bộ, nhân dân, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Hàng ngàn cán bộ tuyên huấn, cán bộ văn hóa - văn nghệ hoạt động trong các binh chủng khác nhau của công tác tư tưởng - văn hóa đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp của Ðảng.

Tổng hợp sức mạnh của ba lực lượng trên tạo nên hiệu quả và chất lượng của công tác tư tưởng - văn hóa cả về bề rộng và chiều sâu, cả trong tư duy chiến lược và trong tác chiến cụ thể, cả đối với nội bộ Ðảng và trong toàn xã hội. Ðây thật sự là bài học lớn, mang ý nghĩa vừa cơ bản, vừa nóng bỏng tính thời sự. Và điều đó có nghĩa là, lúc này, trong công tác chỉ đạo của Ðảng đối với hoạt động tư tưởng - văn hóa, cần phải kiên trì vận dụng và phát triển ba lực lượng trong điều kiện mới. Chỉ có như vậy, công tác tư tưởng - văn hóa mới tiến kịp và đáp ứng những đòi hỏi mới của tình hình và nhiệm vụ cách mạng.

Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) đã ban hành Nghị quyết số 33-NQ/TW về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”, trên cơ sở kế thừa những thành tựu và kinh nghiệm thực hiện của Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”. Các văn bản trên đã đề cập những vấn đề quan trọng nhất, vừa cơ bản, vừa cấp bách đối với công tác tư tưởng, lý luận và văn hóa của chúng ta trong thời kỳ mới. Ðó là sự vận dụng và phát triển những thành tựu, kinh nghiệm và bài học lớn qua 85 năm công tác tư tưởng - văn hóa của Ðảng, Nhà nước và nhân dân ta. Ðồng thời, cũng chính kinh nghiệm đó chỉ ra rằng, trong những giai đoạn có ý nghĩa bước ngoặt của cách mạng, công tác tư tưởng - văn hóa phải nỗ lực đi trước một bước, dự báo, đề xuất và chủ động xử lý, nêu cao tinh thần cách mạng tiến công, bản lĩnh chiến đấu, quyết tâm giải quyết những vấn đề mới của thực tiễn nhằm chuẩn bị cho cán bộ, đảng viên và nhân dân đầy đủ sự hiểu biết, niềm tin, bản lĩnh để đứng vững trước mọi thử thách, kiên cường đưa sự nghiệp cách mạng vững bước phát triển. Phải kiên quyết bảo vệ trận địa tư tưởng, chống mọi thủ đoạn chia rẽ, phá hoại của các thế lực thù địch, làm băng hoại những truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Ðể làm được điều đó, chắc chắn rằng, bài học về sự nỗ lực, kiên trì đổi mới mạnh mẽ, toàn diện công tác tư tưởng - văn hóa cả về nội dung, phương pháp và hình thức trở nên rất cơ bản và cấp thiết.

Kỷ niệm 85 năm Ngày Truyền thống công tác Tuyên giáo của Đảng, chúng ta tự hào về những thành tựu mà các thế hệ nối tiếp nhau đã làm nên, chúng ta biết ơn những thế hệ đi trước đã xây đắp nên truyền thống vẻ vang của ngành và cho chúng ta những bài học thật sự quý báu. Kế tục sự nghiệp ấy, chúng ta cần nỗ lực học tập, rèn luyện, trung thành tuyệt đối với lý tưởng cách mạng xã hội chủ nghĩa, với nền tảng lý luận Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vượt qua mọi khó khăn vững bước đi tới, quyết tâm hoàn thành thắng lợi những nhiệm vụ to lớn của công tác tư tưởng - văn hóa trong thời kỳ mới của cách mạng.

Phát huy truyền thống vẻ vang, công tác tư tưởng - văn hóa tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa về mọi mặt, đặc biệt là về phương thức, hình thức tiến hành công tác tư tưởng - văn hóa, phụng sự đắc lực sự nghiệp đổi mới đất nước. Công tác tư tưởng - văn hóa phải hướng mạnh về cơ sở, nắm chắc đối tượng phục vụ, làm tốt nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị. Đội ngũ những người làm công tác tư tưởng - văn hóa luôn luôn lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng, trên tư thế tiến công, kiên định mục tiêu, lý tưởng, ra sức sáng tạo, phấn đấu vì sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nghiêm chỉnh thực hiện lời dạy của Bác Hồ: “Mỗi đảng viên, mỗi chi bộ, mỗi cấp ủy Đảng phải luôn luôn tăng cường công tác tư tưởng của Đảng, nâng cao đạo đức cách mạng, bảo đảm chặt chẽ kỷ luật và tổ chức của Đảng”.

Trong 40 năm qua, kể từ 1975 đến nay, vượt qua những thử thách hiểm nghèo, đặc biệt thời kỳ đất nước rơi vào khủng hoảng kinh tế - xã hội, kế tục truyền thống và kinh nghiệm của Ðảng, nhìn thẳng vào sự thật, khắc phục những hạn chế và sai lầm, từ Ðại hội VI (1986), chúng ta tiếp tục tiến lên theo đường lối đổi mới của Ðảng. Thành tựu đáng quý nhất của công tác tư tưởng trong giai đoạn này là trực tiếp góp phần hình thành, xác định và phát triển đường lối đổi mới, chú trọng tổng kết các sáng kiến của nhân dân để khẳng định, cổ vũ và đưa vào cuộc sống, củng cố niềm tin, lý tưởng ngay cả khi cách mạng gặp nhiều khó khăn, khơi dậy sức mạnh sáng tạo của Nhân dân, tạo nên sức mạnh tổng hợp đưa đất nước vượt qua nhiều thử thách, lập được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.

Chặng đường 85 năm, bên cạnh những thành tựu, công tác tư tưởng của Ðảng cũng vấp phải những hạn chế và khuyết điểm, thể hiện rõ hơn cả là có lúc, có nơi, chúng ta rơi vào ấu trĩ, tả khuynh hoặc chệch định hướng phát triển, máy móc, giáo điều, duy ý chí, nắm bắt và dự báo tình hình không kịp thời, toàn diện, thiếu sự đầu tư lâu dài cho xây dựng đội ngũ làm công tác tư tưởng, tính thuyết phục, hiệu quả trong hoạt động tư tưởng còn nhiều hạn chế, chậm khắc phục.

IV- TRUYỀN THỐNG CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO TỈNH AN GIANG

1- Công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, chính trị trong thời kỳ vận động cách mạng đấu tranh giành chính quyền (1930 - 1945)

Ngay sau khi thành lập, Đảng bộ luôn coi trọng và đẩy mạnh công tác tư tưởng, chính trị, trong đó công tác tuyên truyền, giáo dục lòng yêu nước, lý tưởng cộng sản được đặt lên hàng đầu. Những cán bộ cộng sản đầu tiên là những cán bộ tư tưởng đã quán triệt chủ nghĩa Mác - Lênin, trực tiếp thực hiện bằng nhiều hình thức phong phú, sinh động, phù hợp với từng đối tượng, từng hoàn cảnh. Phương thức tuyên truyền chủ yếu là rỉ tai truyền miệng và rải truyền đơn in bằng bột hoặc viết tay.

Trong những năm 1931 - 1935, địch đánh phá ác liệt phong trào cách mạng, một số chi bộ Đảng bị tan vỡ. Nhiều đoàn thể quần chúng và tổ chức công khai cũng bị đánh phá. Trước tình hình đó, Đảng bộ duy trì hoạt động, đẩy mạnh công tác tư tưởng, công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhằm củng cố tổ chức, khôi phục phong trào cách mạng. Năm 1932, tờ báo “Cùng Khổ” của Đặc ủy Long - Châu - Rạch - Hà (Long xuyên, Châu Đốc, Rạch Giá, Hà Tiên) ra đời. Trong giai đoạn đấu tranh dân chủ 1936 - 1939, thông qua các tổ chức, hội đoàn công khai của quần chúng như các nghiệp đoàn nghề nghiệp, các hội ái hữu, tương tế, thể thao, đờn ca... công tác tuyên truyền, giáo dục được đẩy mạnh hơn bao giờ hết. Trong giai đoạn này, báo chí tiến bộ trở thành công cụ sắc bén góp sức tuyên truyền giáo dục tư tưởng trong quần chúng, đồng thời phản ánh được nguyện vọng của nhân dân, bênh vực, hướng dẫn Nhân dân, nhất là nông dân, đấu tranh đạt nhiều thắng lợi.

Có thể nói từ sau năm 1930, đặc biệt thời kỳ 1936 - 1939 trong phong trào Đông Dương đại hội, vai trò báo chí trong nội bộ Đảng và ngoài quần chúng rất lớn. Công tác giáo dục lòng yêu nước, tuyên truyền về giai cấp, tư tưởng cách mạng được người đảng viên thực hiện kết hợp với báo chí, trực tiếp và gián tiếp đến với quần chúng gần như công khai, có vai trò chủ đạo và quyết định. Thông qua tuyên truyền, báo chí, Nhân dân từ chưa hiểu biết gì, đã có hiểu biết về Liên bang Xô Viết, về giai cấp và kẻ thù giai cấp, từng bước ý thức, giác ngộ cách mạng. Nổi rõ là Chợ Mới, Châu Đốc, Tịnh Biên... Thông qua công tác giáo dục, giác ngộ cách mạng, các tổ chức cơ sở Đảng, đoàn thể quần chúng phát triển rộng khắp vùng Long Xuyên, Châu Đốc.

2- Công tác tuyên huấn trong kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954)

Sau Cách mạng Tháng Tám thành công, công tác tuyên huấn được thực hiện trên hai lĩnh vực tuyên truyền và huấn luyện phục vụ cho yêu cầu xây dựng chính quyền, phát triển đoàn thể, bổ sung đội ngũ đảng viên.

Sôi động nhất là công tác tuyên truyền, cổ động được tổ chức bằng nhiều hình thức như khẩu hiệu, băng cờ, mít tinh, diễn thuyết… lôi cuốn đông đảo nhân dân tham gia thực hiện các chủ trương “tuần lễ vàng”, bài trừ mê tín dị đoan, xây dựng đời sống mới, xóa mù chữ... Công tác thông tin, tuyên truyền còn được mở ra từ trường học do các giáo viên và học sinh tham gia tích cực, sôi nổi.

Đầu năm 1947, Ban Tuyên truyền của Mặt trận Việt Minh tỉnh được thành lập do đồng chí Nguyễn Văn Thệ làm chủ nhiệm. Lực lượng tuyên truyền phần lớn là các đoàn thể Thanh niên Cứu quốc hoặc Phụ nữ Cứu quốc, hoạt động đến tận huyện, xã làm nhiệm vụ thông tin cổ động: phân phát truyền đơn, tài liệu tuyên truyền, dán khẩu hiệu, thông tin. Đặc biệt, tuyên truyền những chủ trương lớn về hiệp ước sơ bộ 6/3, tạm ước 14/9; toàn quốc kháng chiến, phổ biến đường lối đoàn kết dân tộc của Chính phủ, của Mặt trận Việt Minh.

Trong năm 1947, Ban Tuyên truyền tỉnh Long Xuyên hình thành do đồng chí Nguyễn Khắc Thận (Chín Hương) làm Trưởng ban, tuy mới mẽ, nhưng Ban có lực lượng đông, hoạt động khá mạnh với các bộ phận: hội họa, nghệ thuật, tuyên truyền, báo chí..., ra tờ “Tin tức giải phóng”. Công tác tuyên truyền miệng ngoài số cán bộ của Ban trực tiếp đảm nhiệm còn tăng cường thông qua các tổ chức đoàn thể như Đoàn văn công diễn lưu động khắp vùng Long Xuyên, lan sang Tân Hiệp (Rạch Giá), đồng thời sáng tác những bài hát phục vụ cho các chủ trương lớn của Đảng.

Đầu năm 1948, hai tỉnh Long Châu Tiền và Long Châu Hậu được thành lập từ tỉnh Long Xuyên, Châu Đốc. Ban Tuyên huấn của hai tỉnh được thành lập bao gồm các lĩnh vực Tuyên - Văn - Huấn - Giáo. Công tác tuyên truyền chủ yếu là các chủ trương, chính sách trên tất cả các lĩnh vực chính trị, quân sự, kinh tế... qua nhiều hình thức như tài liệu, truyền đơn, khẩu hiệu, áp phích... Loa là phương tiện chủ yếu truyền tin công cộng trong vùng giải phóng, phối hợp với hoạt động của các đoàn thể làm cho công tác thông tin thông suốt khắp nơi từ thị trấn, thị tứ đến tận xóm, thôn xa xôi.

Cuối năm 1950, địa giới tỉnh lại được phân chia cho phù hợp với tình hình mới. Tỉnh Long Châu Hậu nhập thêm Hà Tiên thành tỉnh Long Châu Hà, tỉnh Long Châu Tiền nhập thêm Sa Đéc thành tỉnh Long Châu Sa. Ban Tuyên huấn hai tỉnh được củng cố, phát triển gắn liền với hoạt động của Ty Thông tin - Tuyên truyền, Ty Giáo dục (trực thuộc Ủy ban Kháng chiến - Hành chánh tỉnh). Bộ phận Huấn Giáo của Ban Tuyên huấn trực tiếp phụ trách Trường Đảng tỉnh. Đoàn văn công, văn nghệ tỉnh được hình thành phối hợp với các đội tuyên truyền lưu động của huyện, của đoàn thể (nhất là Tỉnh đoàn Thanh niên) hoạt động sôi nổi. Công tác tuyên truyền của Ban Tuyên huấn lúc này là cung cấp thông tin, thời sự trong nước và thế giới qua ghi chép bản tin đọc chậm của Đài Tiếng nói Việt Nam. Công tác tuyên truyền được thực hiện cả bề rộng lẫn chiều sâu qua từng đảng viên, các đoàn thể, bằng các hình thức sinh động đã góp phần tích cực trong việc giáo dục, vận động nhân dân tham gia phong trào cách mạng.

3- Công tác tuyên huấn trong kháng chiến chống Mỹ (1954 - 1975)

Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954, theo sự chỉ đạo của Xứ ủy Nam bộ, tỉnh Long Châu Hà và Long Châu Sa giải thể để lập lại hai tỉnh Long Xuyên, Châu Đốc. Đáp ứng nhu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, bộ phận tuyên truyền hai tỉnh được xây dựng. Lực lượng tuyên truyền ngoài cán bộ tuyên huấn cũ còn bao gồm cán bộ, đảng viên, các đoàn thể ở cơ sở. Các đồng chí thông qua các cuộc hội họp sinh hoạt quần chúng (từ 10 - 20 người/ lần) trong vùng cơ sở mạnh như Năng Gù, Bình Thủy, Bình Hòa..., hoặc trong các lễ giỗ, lễ cưới, các đội banh, hội nhà giàng... ở vùng yếu mà rỉ tai, tuyên truyền giáo dục từng người. Qua những bước tuyên truyền, vận động, nhiều chức sắc công giáo ở Năng Gù đã tích cực nuôi chứa và vận động giáo dân đùm bọc chở che cán bộ.

Giữa năm 1957 lập tỉnh An Giang theo đơn vị hành chánh của địch, cơ quan Tỉnh ủy cơ động di chuyển đóng vùng Thường Phước, Thường Thới Tiền huyện Hồng Ngự. Thời gian này, Tỉnh ủy quyết định thành lập Ban Tuyên huấn do đồng chí Phạm Ngọc Bính, Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban, nhiệm vụ chủ yếu của Ban lúc này là ghi tin đọc chậm của Đài Phát thanh Trung ương, theo dõi phong trào đấu tranh của quần chúng trong tỉnh để ra bản tin tức địa phương, in khẩu hiệu truyền đơn (bằng giấy sáp). Cuối năm 1959, cơ quan Tỉnh ủy từ vùng Hồng Ngự dời về Núi Tô (Tri Tôn), chọn đồi Tức Dụp làm căn cứ địa vững chắc, cơ quan Ban Tuyên huấn về đóng gần Tỉnh ủy để viết tin, bài phục vụ tuyên truyền cổ vũ phong trào nổi dậy của quần chúng. Phối hợp với hoạt động vũ trang, công tác tuyên truyền trong vùng Bảy Núi được mở rộng và đạt kết quả.

Chào mừng Mặt trận Dân tộc giải phóng Miền Nam Việt Nam tỉnh An Giang ra đời tại Ô Thum, xã Ô Lâm, Tri Tôn (ngày 20-12-1960). Ban Tuyên huấn phát hành tờ báo đầu tiên, bìa in cờ Mặt Trận. Trong buổi lễ ra mắt của Ủy ban Mặt trận Dân tộc giải phóng Miền Nam Việt Nam tỉnh, Ban ghi âm và phát thanh lại nội dung phát biểu của các đại biểu gây không khí sôi nổi, mới lạ và phấn khởi trong đồng bào đến dự lễ, sau đó, bộ phận in ấn của Ban được Tỉnh ủy đặt tên là Nhà in “Cờ Hồng”.

Đầu năm 1962, chính quyền An Giang bắt đầu thực hiện việc xây dựng ấp chiến lược. Thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy An Giang, phối hợp với các ngành, đoàn thể, Ban Tuyên huấn cử cán bộ bám địa bàn tuyên truyền phát động quần chúng, góp phần trong phong trào đấu tranh 3 mũi phá ấp chiến lược, làm lỏng kìm kẹp của địch. Hoạt động tuyên truyền luôn bám chặt các nội dung, yêu cầu của Tỉnh ủy, của diễn biến tình hình và có mối quan hệ chặt chẽ với các ngành, các cấp khi thực hiện từng nhiệm vụ cụ thể.

Về thông tin, năm 1963, Ban Tuyên huấn ra bản tin của thông tấn xã, 3 ngày có 1 bản, tờ “Tin tức An Giang” khổ giấy ronéo 1 kỳ/tháng. Năm 1964 đổi tên thành “Thông tin An Giang” với khổ lớn 29cm x 41cm, 4 trang, ra 1 kỳ/tuần.  Công tác thông tin - tuyên truyền rất sôi động, nhịp nhàng bởi có sự tăng cường phối hợp, hỗ trợ của các Tiểu ban. Hoạt động thông tin, báo chí, văn nghệ gắn bó với nhau trong công tác tuyên truyền rất chặt, thông tấn đưa tin; báo chí viết bài, văn nghệ làm thơ, sáng tác bài hát; đoàn văn công biểu diễn minh họa; nhà in thì in ấn, phát hành. Do đó, tài liệu tuyên truyền luôn thể hiện khí thế hào hùng và đi vào lòng người.  Ban Tuyên huấn tỉnh luôn xây dựng, hoàn thiện các binh chủng trực thuộc bao gồm: bộ phận văn phòng, điện đài, nhiếp ảnh, điện ảnh, Tiểu ban giáo dục, Tiểu ban văn nghệ, Đoàn văn công, Nhà in Cờ Hồng, Tiểu ban huấn học. Bên cạnh, Ban Tuyên huấn còn chú trọng xây dựng bộ máy huyện, xã.

Từ năm 1965, mặc dù địch đánh phá vùng cơ sở, căn cứ cách mạng ác liệt qua chiến thuật “Vết dầu loang”, cùng với các cơ quan của Tỉnh ủy, Ban Tuyên huấn và các bộ phận vẫn bám địa hình, địa bàn hoạt động.

Cuối năm 1967, Ban Tuyên huấn tham mưu cho Tỉnh ủy tổ chức học tập, triển khai Nghị quyết của Trung ương Cục, của Tỉnh ủy về chuẩn bị chiến dịch Tổng tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Ban đã ra tập san “tấn công và nổi dậy” nhằm phản ảnh kịp thời và phổ biến nhanh những tin tức sự kiện xảy ra. Trong tổng tấn công, tổ tuyên truyền xung kích của Ban Tuyên huấn viết thông cáo phát thanh tại chỗ mệnh lệnh của Ban chỉ huy mặt trận Châu Đốc. Ở Châu Thành - Long Xuyên, cán bộ Ban Tuyên huấn bắt tin đọc chậm của Đài phát thanh Hà Nội, đài phát thanh giải phóng, viết tin, in và tán phát tin tức, tài liệu trong Nhân dân.

Năm 1969, Ban Tuyên huấn tổ chức học tập, triển khai Nghị quyết 8, Chỉ thị số 41/CTNT về “Xây dựng chi bộ 4 tốt và phát triển đảng viên lớp Hồ Chí Minh”, Nghị quyết 9 về “Chuyển chỉ đạo tấn công, giành giữ nông thôn, giành thắng lợi quyết định” của Khu 8, Nghị quyết về công tác tổ chức của Tỉnh ủy cho hơn 300 cán bộ các ngành tỉnh và huyện, thị. Qua học tập, cán bộ, đảng viên có nhận thức về tình hình và đường lối, phương châm, phương pháp của Đảng, quán triệt nhiệm vụ chuyển phong trào vùng ven và vùng yếu, quyết tâm xây dựng Đảng, xây dựng chi bộ 4 tốt. Sau đó, tỉnh chỉ đạo và có kế hoạch cho các huyện triển khai đến tận cơ sở.

Ngày 2-9-1969, Bác Hồ qua đời là một tổn thất lớn lao, nỗi đau của cả dân tộc. Ban Tuyên huấn chỉ đạo các Tiểu ban tập trung, khẩn trương ra số báo đặc biệt về lễ tang Bác để kịp thời thông tin, tuyên truyền, giáo dục, động viên toàn quân, toàn dân An Giang biến đau thương thành hành động cách mạng, đồng loạt tấn công địch. Nhà in Cờ Hồng cố gắng in chữ chì hai màu đẹp nhất từ trước đến giờ và tờ báo “Quyết Thắng” số đặc biệt để tang Bác Hồ 4 trang khổ 30cm x 40cm được phát hành vào ngày 16-9-1969. Vượt qua khó khăn, đạn bom của Mỹ - chính quyền Sài Gòn, cán bộ, nhân viên của Ban Tuyên huấn phối hợp với giao bưu tỉnh, huyện đã đưa trên 2.000 tờ báo đến tận cơ sở, các địa phương và đơn vị, cơ quan bộ đội, thậm chí đến tận vùng địch tạm chiếm. Đoàn văn công tổ chức lễ truy điệu Bác tại Vạt Lài với hơn 100 người tham dự thuộc các bộ phận: Nhà in, Tiểu ban giáo dục và bộ phận Trường dân y Khu.

Cuối năm 1969 đầu năm 1970, Tỉnh ủy tạm chuyển về Tượng Lăng (Campuchia) lập căn cứ. Ban Tuyên huấn di chuyển theo. Từ năm 1970, công tác tuyên truyền tập trung cho nhiệm vụ chống bình định, càn quét, bắn phá của Mỹ - chính quyền Sài Gòn. Qua các trận càn ác liệt của địch ở biên giới An Giang, đài Minh Ngữ vẫn bám chiến trường Bảy Núi thường xuyên liên lạc với đài của khu, cung cấp tin, bài, phản ánh tình hình chiến trường An Giang và chiến trường 2 tỉnh Tà keo, Kandal (Campuchia). Nhờ vậy, đài Minh Ngữ An Giang được tặng thưởng Huân chương giải phóng hạng nhất.

Giữa năm 1974, Trung ương Cục điều chỉnh địa giới chia lại tỉnh thành Long Châu Tiền và Long Châu Hà. Cuối năm 1974, toàn Đảng bộ Long Châu Hà học tập Nghị quyết chống phá bình định của Tỉnh ủy và kế hoạch mùa khô 1974 - 1975. Qua đó các cấp, các ngành quán triệt, khắc phục tư tưởng cầu an, hữu khuynh, ngán ngại ác liệt, hy sinh, kiên quyết tấn công địch, dựa vào sức mình là chính, dựa vào quần chúng, nâng cao ý thức tự lực tự cường, đập tan kế hoạch bình định của địch, giải phóng xã, ấp, giành quyền làm chủ.

Đầu năm 1975, nhiệm vụ của Ban Tuyên huấn Long Châu Tiền lúc này là làm tốt công tác tư tưởng chính trị trong cán bộ, chiến sĩ và nhân dân toàn tỉnh, động viên toàn quân toàn dân, tuyên truyền phát động quần chúng phối hợp vũ trang, binh vận tấn công địch quyết tâm giành thắng lợi trong cuộc tổng tấn công và nổi dậy cuối cùng.

Ban Tuyên huấn Long Châu Hà đã hướng dẫn cho cấp huyện, thị, cơ sở một số vấn đề công tác tuyên truyền phục vụ tấn công binh vận. Nội dung lấy từ các tài liệu: lời kêu gọi của Mặt trận và Chính phủ cách mạng lâm thời gởi sĩ quan, binh lính, cảnh sát ngụy; Mười chính sách binh vận; chính sách hòa hợp dân tộc, trong đó nội dung lời kêu gọi là chủ yếu. Bằng hình thức gửi thư trực tiếp hoặc chuyền tay đến binh sĩ và gia đình binh sĩ mà ta tranh thủ giáo dục, vận động. Song song, Ban Tuyên huấn phân công cán bộ xuống cơ sở để hướng dẫn và tham gia thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị cho tổng khởi nghĩa giải phóng quê hương.

Ban Tuyên huấn Long Châu Tiền cử người tham gia trong đoàn dân chánh cùng lực lượng võ trang tiến về thị trấn Tân Châu làm công tác binh vận và chuẩn bị tiếp quản khu vực này.

Khi Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng, lực lượng trí giáo công khai ở thị xã Long Xuyên cùng hàng chục cơ sở trong học sinh, sinh viên tích cực tham gia vận động binh lính và chốt giữ các vị trí quan trọng: Ty Giáo dục, Đài Viễn thông, Ty Ngân khố... ngăn chặn bảo an quân cướp phá tài sản. Cán bộ Ban Tuyên huấn tỉnh Long Châu Hà cùng lực lượng võ trang đánh đồn Hai Trân giải phóng tuyến Cản Dừa, Mốp Văn và hành quân tiến về góp phần giải phóng thị xã Long Xuyên. Tỉnh Long Châu Tiền, một số cán bộ Tuyên huấn tham gia tiếp quản Phú Tân.

Đối với tàn quân của chính quyền Sài Gòn và lực lượng giáo phái Dân Xã - Hòa Hảo cố thủ ở Phú Tân, Chợ Mới, Châu Phú (khoảng 25 ngàn quân), lãnh đạo các mũi nhanh chóng chỉ đạo cán bộ cơ sở cùng quần chúng nhân dân địa phương làm công tác binh địch vận, tuyên truyền cho họ thấy được đầu não của chính quyền Sài Gòn đã đầu hàng, khắp cả miền Nam đã hoàn toàn giải phóng, nhân dân cả nước và nhân dân An Giang vui mừng trước chiến thắng, họ sẽ không thể lật ngược được thế cờ… Trước xu thế áp đảo của cách mạng và tinh thần hoang mang, rệu rã của mấy ngàn quân bại trận cũng nhanh chóng đầu hàng.

4- Công tác Tuyên giáo trong xây dựng và phát triển 1975 - 1985

Sau giải phóng năm 1975, Công tác tuyên huấn lúc này là tập trung tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân vượt qua khó khăn thực hiện các chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước, cổ động các phong trào tiến bộ, xây dựng đời sống mới; vận động nhân dân thay đổi các tập quán lạc hậu; khôi phục và đẩy mạnh sản xuất, ổn định đời sống nhân dân. Ðồng thời tập trung tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng theo quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin; tuyên truyền nâng cao nhận thức cán bộ, đảng viên chống tư tưởng hữu khuynh, mất cảnh giác, tuyên truyền, động viên quần chúng đấu tranh chống tiêu cực, chống chiến tranh tâm lý của địch, tham gia truy quét tàn quân, giữ gìn an ninh trật tự. Công tác huấn học cùng hệ thống trường đảng đã góp phần đào tạo và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.

Trước tình hình chiến tranh biên giới Tây Nam diễn ra ngày càng ác liệt, Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy đã hướng dẫn các ngành thuộc lĩnh vực tư tưởng - văn hóa tuyên truyền, phát động xây dựng lực lượng bảo vệ biên giới, động viên nhân dân sẵn sàng chiến đấu và chi viện sức người, sức của để bảo vệ biên giới Tổ quốc.

 Ban Tuyên huấn đẩy mạnh tuyên truyền, phát động tập trung vào Nghị quyết II của Trung ương, Nghị quyết phát triển nông nghiệp của Tỉnh ủy và tổ chức nông dân vào tổ đoàn kết sản xuất, thu mua lương thực, cải tạo công thương nghiệp, đổi tiền...

Đến năm 1980, Ban Tuyên huấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, bám sát sự chỉ đạo của Thường vụ Tỉnh ủy và Ban Tuyên huấn Trung ương, chủ động đề xuất, tham mưu cho cấp ủy trên lĩnh vực tuyên truyền, giáo dục, cổ động đối với các nghị quyết lớn của Trung ương, của Tỉnh ủy và các cuộc sinh hoạt chính trị, các cuộc vận động lớn trong toàn Đảng, toàn quân dân, các chủ trương chính sách, các nhiệm vụ trọng tâm trước mắt... được kịp thời và đạt kết quả nhất định.

Từ năm 1981 đến năm 1985, công tác tuyên truyền phát động đạt nhiều kết quả. Nông nghiệp thắng lợi trong tăng vụ, nâng tổng sản lượng lương thực của tỉnh lên gần 550.000 tấn và thu mua vượt chỉ tiêu. Công tác cải tạo nông nghiệp phát triển mạnh cả bề rộng lẫn chiều sâu. Các binh chủng thông tin tuyên truyền phát động nội bộ và quần chúng đẩy nhanh tiến độ hợp tác hóa nông nghiệp, giáo dục, vận động nông dân vào làm ăn trong các tập đoàn sản xuất, hợp tác xã nông nghiệp, mạnh dạn chuyển sang làm lúa hai vụ...

5- Công tác Tuyên giáo trong giai đoạn đổi mới và bước đầu thực hiện công nghiệp hóa - hiện đại hóa 1986 - 2015

Năm 1986, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI được tiến hành. Tình hình trong nước và quốc tế có những diễn biến phức tạp, âm mưu và thủ đoạn chiến tranh phá hoại nhiều mặt của địch rất thâm độc. Tình hình đó đã đặt cho công tác tư tưởng một nhiệm vụ mới không kém phần khó khăn. Tháng 11/1986, thực hiện chủ trương của Trung ương, Tỉnh ủy quyết định sát nhập Ban Khoa giáo, Ban Nghiên cứu lịch sử Đảng và Ban Tuyên huấn thành Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy.

Công tác tuyên truyền trong giai đoạn này là tập trung tuyên truyền những tìm tòi, đột phá ở An Giang, khắc phục thói quen tư duy cũ. Tất cả hệ thống Tuyên giáo, thông tin đại chúng đều làm tốt công tác tuyên truyền. Từ đó đã góp phần tạo được sự đồng thuận trong nội bộ đảng và quần chúng nhân dân trong việc thực hiện chủ trương đổi mới và đem thành tựu cho An Giang cũng như góp phần cùng cả nước.   

Với tinh thần đổi mới, từ năm 1987 cho đến nay, các mặt công tác thuộc khối tư tưởng có sự chuyển hướng bước đầu, có những mặt phát huy hiệu quả thiết thực. Nổi bật là việc triển khai các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và địa phương được kịp thời, nhanh chóng và sâu rộng. Công tác tuyên truyền giáo dục về tình hình nhiệm vụ, về các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, giác ngộ về quyền lợi và nghĩa vụ, về quyền làm chủ tập thể trong các tổ chức quần chúng, trong đồng bào dân tộc, tôn giáo và các tầng lớp nhân dân có chuyển biến và đẩy mạnh hơn so với trước.

Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy thường xuyên duy trì hội nghị báo cáo viên hằng tháng nhằm định hướng công tác tuyên truyền phù hợp từng thời điểm. Tuyên truyền giáo dục thời sự, thời cuộc, những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Xây dựng mạng lưới báo cáo viên, tuyên truyền viên đưa thông tin đến tận cơ sở bằng nhiều hình thức phong phú. Ban Tuyên giáo còn hướng dẫn, chỉ đạo các ngành trong binh chủng tuyên truyền gắn với các chủ đề, chủ điểm đã được định hướng hàng tháng trong hội nghị giao ban báo chí. Ban Tuyên giáo tổ chức và duy trì họp giao ban an ninh tư tưởng - chính trị hàng tháng, kịp thời cung cấp thông tin về an ninh tư tưởng chính xác, giúp và tham mưu tốt hơn trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy các cấp, uốn nắn những nhận thức lệch lạc, thông tin sai lệch trong nội bộ và nhân dân. Bản tin Thông tin công tác tư tưởng từng bước được cải tiến, nâng chất lượng nội dung, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ, được các huyện, thị, thành và đảng ủy cơ sở tiếp nhận và sử dụng có hiệu quả.

Từ khi Đảng ta phát động việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo đẩy mạnh công tác tuyên truyền góp phần nâng cao  ý thức của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân trong việc rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống, tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái giúp đỡ lẫn nhau. Từ đó, quan hệ với quần chúng nơi công tác và nơi cư trú có những chuyển biến tốt; phong cách, lề lối làm việc và thái độ ứng xử với Nhân dân, giải quyết các yêu cầu của nhân dân đã có sự chuyển biến tích cực; những hạn chế, yếu kém về đạo đức, lối sống được chấn chỉnh… Sự chuyển biến của đội ngũ cán bộ, đảng viên đã góp phần làm cho công tác xây dựng đảng tỉnh nhà đạt được những kết quả tích cực.

Thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW, ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tiếp tục phát huy kết quả đạt được từ việc thực hiện Cuộc vận động, đến nay các cấp, các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị trong tỉnh quan tâm đưa nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào sinh hoạt chi bộ thường xuyên ở các chi, đảng bộ cơ sở gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Từ đó, nhiều sáng kiến, cách làm mới, mô hình hay được triển khai thực hiện và nhân rộng trong toàn xã hội; gắn việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc; chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; phong trào thi đua dạy tốt - học tốt… tạo sự lan tỏa sâu rộng trong xã hội. Cán bộ, đảng viên đã ngày càng nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của mình, nêu gương trong học tập, lao động, cuộc sống, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, tạo được sức đề kháng để phòng chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.

Nhìn chung, Ban Tuyên giáo các cấp đã phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn hệ thống chính trị làm tốt công tác tư tưởng, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh, giữ vững định hướng của Đảng, phản ánh khá chân thực và sinh động các phong trào của địa phương, hướng dẫn dư luận xã hội, khơi dậy tiềm năng phát triển sản xuất góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phản ánh nguyện vọng của nhân dân, tham gia đấu tranh chống tiêu cực, góp phần dân chủ hóa đời sống xã hội, chống âm mưu diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch.

V- MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG TRONG TÌNH HÌNH MỚI

Dự báo tình hình trong những năm tới có thể sẽ còn khó khăn, kinh tế thế giới còn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nước ta đã hội nhập sâu vào kinh tế thế giới. Hàng loạt những vấn đề mới, phức tạp đặt ra cần tỉnh táo xử lý trên tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội, mặt khác, các vấn đề an ninh chính trị, an ninh nội bộ, an ninh tư tưởng sẽ diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch trong và ngoài nước sẽ lợi dụng để tăng cường chống phá Ðảng, Nhà nước ta.

Trong bối cảnh đó, Ðảng và Nhân dân đòi hỏi công tác tư tưởng phải tập trung, phát huy cao độ trí tuệ, tâm huyết, kinh nghiệm, khắc phục bằng được những yếu kém, bất cập, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương pháp, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, góp phần trực tiếp để đất nước vượt qua thời kỳ nhiều khó khăn, thách thức, tận dụng tốt thời cơ mới, nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ mà Ðại hội XI của Ðảng đã đề ra.

Công tác tư tưởng trong tình hình hiện nay cần tập trung thực hiện có hiệu quả cao mục tiêu vừa cơ bản, vừa cụ thể là góp phần vào việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Ðại hội XI của Ðảng và Nghị quyết Đại hội IX của Đảng bộ tỉnh An Giang, củng cố, tăng cường sự thống nhất về tư tưởng, chính trị trong Ðảng, sự đồng thuận về chính trị và tinh thần trong Nhân dân, tiếp tục giữ vững và mở rộng trận địa tư tưởng của Ðảng, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phát huy mạnh mẽ sức mạnh của nền dân chủ Xã hội chủ nghĩa, đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao ý chí vượt qua thách thức, khó khăn, kiên trì đưa sự nghiệp đổi mới phát triển toàn diện, đi vào chiều sâu trên tất cả các lĩnh vực của đời sống đất nước.

Công tác tư tưởng phải góp phần trực tiếp, tích cực thực hiện có hiệu quả cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Ðảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tổ chức đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, khắc phục một bước quan trọng tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.

Từ mục tiêu của công tác tư tưởng, cần tập trung mọi nỗ lực thực hiện các nhiệm vụ cơ bản sau:

Một là, đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, giải đáp có căn cứ khoa học những vấn đề lớn thực tiễn đất nước đang đặt ra. Tiếp tục làm sáng tỏ nhận thức, quan niệm về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta, tập trung vào các mối quan hệ cơ bản giữa đổi mới, ổn định và phát triển, giữa đổi mới kinh tế và đổi mới hệ thống chính trị, giữa kinh tế thị trường và định hướng xã hội chủ nghĩa, giữa phát triển lực lượng sản xuất và xây dựng, hoàn thiện từng bước quan hệ sản xuất, giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, giữa độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế, giữa Ðảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ...

Hai là, nâng cao hơn nữa tính chiến đấu, sắc bén, sức thuyết phục cao của công tác tư tưởng. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Ðảng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, đặc biệt chú ý thế hệ trẻ, làm cho toàn Ðảng, toàn dân nhất trí với mục tiêu, nhiệm vụ vừa cơ bản, vừa cấp bách trong thời gian tới, bồi dưỡng lòng yêu nước, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tăng cường tuyên truyền, cổ vũ, động viên các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trên mọi lĩnh vực; phát huy tinh thần sáng tạo, tự lực, tự cường, tạo ra phong trào hành động cách mạng thiết thực của toàn dân đưa đất nước vượt qua những thách thức, tạo cơ sở tiếp tục phát triển toàn diện, bền vững.

Ba là, thường xuyên gắn kết chặt chẽ công tác tư tưởng với các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại vừa nhằm theo sát các diễn biến nhanh chóng để kịp thời xử lý giải quyết các tình huống, vừa phải trở thành một thành tố tích cực tác động trực tiếp đến sự phát triển của các lĩnh vực trên. Thực tiễn đòi hỏi công tác tư tưởng không đơn thuần chỉ là hoạt động tuyên truyền đơn giản, công thức, mà cần và phải có mặt trong cả tiến trình sự kiện, hiện tượng, phong trào để có tiếng nói có sức thuyết phục, có tác động thực tế đối với tất cả tiến trình kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại.

Bốn là, triển khai sâu rộng nhiệm vụ xây dựng đạo đức đối với các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là cán bộ, đảng viên và thế hệ trẻ. Tiếp tục chỉ đạo và tổ chức thực hiện rộng khắp, có chiều sâu, thiết thực và hiệu quả việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, gắn với nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Ðảng và cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, chống suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, tạo sự chuyển biến thực sự trong thực hiện, mà trọng tâm là “làm theo” tấm gương đạo đức của Bác. Xây dựng và thực hiện các chuẩn mực đạo đức phù hợp với từng đối tượng, xây dựng cơ chế giám sát về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Tăng cường việc đôn đốc, kiểm tra, sơ kết việc chỉ đạo thực hiện, phát hiện, tuyên truyền, cổ vũ, nhân rộng các điển hình tiên tiến tập thể và cá nhân học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác.

Năm là, tiếp tục thực hiện chiến lược phát triển văn hóa, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu những thành tựu và tinh hoa văn hóa nhân loại, hình thành hệ giá trị con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo Nghị quyết Trung ương 9 (khóa XI) của Đảng. Tập trung công sức, trí tuệ thể chế hóa, cụ thể hóa những nội dung cơ bản của Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”, đưa Nghị quyết thật sự vào cuộc sống, phấn đấu từ nay đến Ðại hội XII có thêm nhiều tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, tạo cơ sở cho bước phát triển mới của văn học, nghệ thuật Việt Nam những năm tới. Ðưa cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đi vào chiều sâu, nâng cao hiệu quả chính trị - kinh tế - xã hội của cuộc vận động. Nâng cao chất lượng các hoạt động thông tin, báo chí, phát thanh, truyền hình, xuất bản, khắc phục căn bản những lệch lạc, nhất là biểu hiện xa rời tôn chỉ, mục đích, chạy theo thị hiếu thấp kém, lợi ích vật chất cục bộ trong các lĩnh vực này.

Sáu là, chủ động phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và đấu tranh chống các quan điểm sai trái, bác bỏ các luận điệu tuyên truyền phản động, làm thất bại âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, gây bạo loạn, lật đổ, hình thành lực lượng đối lập của các thế lực thù địch.

Bảy là, vừa tranh thủ mở rộng phạm vi, vừa chú trọng nâng cao hiệu quả, tạo bước phát triển về chất lượng công tác thông tin đối ngoại nhằm phục vụ có hiệu quả cao các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, quốc phòng, an ninh, hướng vào ba đối tượng: nhân dân các nước trên thế giới, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài ở Việt Nam.

Ðể thực hiện tốt các mục tiêu và nhiệm vụ nặng nề trên đây, vấn đề có ý nghĩa quyết định là kiên trì, nỗ lực đổi mới mạnh mẽ, sâu sắc và vững chắc nội dung, phương thức công tác tư tưởng của Ðảng theo định hướng cơ bản: tăng cường tính thuyết phục, hiệu quả, nâng cao tính chủ động và tính chiến đấu, tạo sự gắn bó với nhân dân và thực tiễn đất nước.

Các cơ quan làm công tác tư tưởng cần rà soát lại theo yêu cầu đổi mới tất cả các lĩnh vực công tác của mình, bàn bạc và thực hiện đổi mới cho từng nội dung để tạo được những bước chuyển căn bản về chất lượng, hiệu quả. Công tác tuyên truyền cần chuyển hướng mạnh mẽ, kết hợp nhuần nhuyễn thông tin hai chiều, tăng cường đối thoại, lắng nghe, đặc biệt thông tin từ cơ sở lên nhằm mục tiêu định hướng đúng trên cơ sở nắm vững thực tiễn; xây dựng các chương trình học tập, giáo dục, tuyên truyền cho từng đối tượng cụ thể theo trình độ, nghề nghiệp, giới, vùng miền. Hoạt động tư tưởng cần tăng cường nội dung và phương thức phối hợp để phát huy sức mạnh tổng hợp của công tác tư tưởng, đặc biệt trong các hoạt động có quy mô lớn. Cần nghiên cứu và thực hiện đổi mới căn bản các hoạt động kỷ niệm, các ngày lễ lớn theo hướng thiết thực, gắn với nhu cầu văn hóa, nguyện vọng của nhân dân. Tiếp tục rà soát, tổ chức lại lực lượng báo chí, truyền thông đại chúng, phát huy mạnh mẽ tính tích cực, vai trò góp phần đấu tranh chống tiêu cực của báo chí, các phương tiện thông tin đại chúng. Xác lập nhiệm vụ khảo sát, điều tra xã hội là một cơ sở khách quan khi thực hiện các nhiệm vụ công tác tư tưởng.

Trước những đòi hỏi mới của tình hình hiện nay, cần đề cao trách nhiệm của toàn Ðảng đối với công tác tư tưởng. Xây dựng và thực hiện quy chế, quy định toàn Ðảng từ Trung ương đến cơ sở và mọi đảng viên có trách nhiệm trực tiếp làm công tác tư tưởng. Bí thư cấp ủy, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị phải lập kế hoạch cụ thể chỉ đạo công tác tư tưởng, chủ động nắm bắt, đánh giá, dự báo diễn biến tư tưởng của đơn vị mình, có biện pháp giải quyết kịp thời. Khẩn trương xây dựng và đưa vào thực tiễn, vào cuộc sống cơ chế cấp ủy đảng tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân, cơ chế phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước từ Trung ương đến cơ sở với các cơ quan làm công tác tư tưởng trong việc triển khai kế hoạch kinh tế - xã hội, giải quyết các vấn đề bức xúc của nhân dân... Kiên trì tìm tòi và thực hiện các giải pháp đổi mới trên đây, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng rằng, công tác tư tưởng của Ðảng sẽ hoàn thành tốt nhất mục tiêu và những nhiệm vụ nặng nề mà Ðảng và nhân dân đã tin tưởng giao phó.