Đồng chí Huỳnh Trí sinh ngày 30-11-1949, quê quán xã Phú Hữu, huyện An Phú, tỉnh An Giang. Sinh ra trong một gia đình truyền thống cách mạng, cha mẹ đều tham gia trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất. Năm 20 tuổi, Huỳnh Trí bắt đầu tham gia cách mạng với nhiệm vụ đầu tiên là chiến sĩ trinh sát Tiểu đoàn 512 An Giang.

Từ năm 1970 đến 1974, anh trải qua nhiều chức vụ: Tiểu đội phó, Tiểu đội trưởng - Tiểu đội trinh sát; Trung đội phó, Trung đội trưởng - Đại đội 1, Tiểu đoàn 512. Dù ở bất kỳ cương vị nào trong mỗi trận đánh, Huỳnh Trí luôn dũng cảm đi đầu. Trận đầu tiên, ngày 17-7-1969, tạo nên một ký ức khó quên là đánh vào khu trù mật Tân An (Bến Nước - Tân Châu). Đây là trận đánh mà tương quan lực lượng giữa ta và địch không cân sức. Trận này có bảy đồng chí tham gia: Thương làm mũi trưởng, Út Tiếng, Thành mũi phó, Trí, Muôn, Giảo, Xuân. Đạn bên trong đồn bắn ra dữ dội, đồng chí Thương, Út Tiếng trúng đạn hy sinh ngay. Cầm cự khá lâu cuối cùng đành phải rút lui. Các đồng chí Muôn, Giảo hy sinh. Xuân bị thương và cũng ra đi. Còn lại Trí và Thành, nhưng tinh thần chiến đấu lại càng cao hơn vì quyết trả thù cho những đồng đội mình đã ngã xuống. Chính nhờ kinh nghiệm trận này mà liên tiếp các trận sau Huỳnh Trí tham gia đánh đều thắng như: trận tập kích đồng Chạy Thum, trận tập kích 2 đại đội địch ở Thị xã Takeo (1970), trận chống càn với sư đoàn 9 ở núi Phú Cường, chốt giữ đồi Tức Dụp (1971), trận tập kích diệt 01 đại đội địch ở Lợi Dân (1972), trận tập kích tiêu diệt trung đội nghĩa quân ở khu 11, trận tập kích một tiểu đoàn ở khóa đầu Thường Thới Hậu, Trung đội dân vệ đồn Ba Chánh (1974); trận đánh vu hồi lính Pôn Pốt ở Long Tiên (1979)… Huỳnh Trí đã cùng đồng đội trực tiếp tham gia đánh 132 trận lớn nhỏ, trong đó có nhiều trận mà đồng chí trực tiếp chỉ huy, diệt, bắt sống hàng trăm tên địch. Riêng đồng chí đã tiêu diệt 43 tên địch, bắt sống 27 tên, thu 58 súng và 3 máy PRC 25.

Nhớ lại trận tiêu diệt đồn Giồng Găng ở xã Phú Thành, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp vào đêm 12 rạng 13-10-1974. Lúc đó với cương vị là Đại đội phó (Đại đội 1, Tiểu đoàn 512), Huỳnh Trí chỉ huy một mũi tiến công. Khi mũi phá mìn của đồng chí áp sát trận địa thì phát hiện tình huống đã thay đổi không đúng như kế hoạch ban đầu. Sợ không kịp giờ hợp đồng tác chiến, tình huống lúc này rối ren vì chiến sĩ phụ trách cắt rào lạc mất, nên buộc đồng chí phải quyết tâm cắt rào bằng mọi giá để vào trong phá mìn. Trong giờ phút sinh tử, đồng chí đã cương quyết bằng mọi giá phải cắt cho được dây mìn “lay-mo”. Không còn tính toán nguy hiểm tới tính mạng, đồng chí chấp nhận hy sinh để mở cửa đưa đội hình vào. Huỳnh Trí nhảy lên kéo đại trái mìn, dây mìn dài “dùn xuống” dùng răng cắn “ngọt sớt” làm đứt dây mìn, giúp đồng đội tiến thẳng vào bên trong, đúng là một chuyện hiếm!. Kết quả trận đó ta tiêu diệt gọn một trung đội dân vệ, diệt tại chỗ 25 tên, bắt sống 02 tên, thu 18 súng các loại, 01 máy PRC 25. Quan trọng nhất, là nhổ được “cái gai cứng” án ngữ đường vận chuyển quân và hậu cần. Sau trận đó, đơn vị được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhì, đồng chí được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba.

Từ tháng 4-1974 đến 7-1984, đồng chí giữ các chức vụ: Đại đội phó, Đại đội trưởng kiêm Chính trị viên Đại đội 1, Tiểu đoàn 512. Tiểu đoàn phó, Tiểu đoàn trưởng - Tiểu đoàn 1, Đoàn 9905 (An Giang). Phó Tham mưu trưởng Đoàn 9905, Mặt trận 979 (Quân khu 9). Phó Chủ nhiệm Chính trị Đoàn 9905, Mặt trận 979, Quân khu 9. Nhận nhiệm vụ, nhưng Huỳnh Trí cùng anh em trong đơn vị đi sâu nghiên cứu tình hình, dù vất vả, vẫn nêu cao tinh thần tích cực, tận tụy, khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Tháng 3-1987 đồng chí được cử đi học ở trường Chuyên gia Quân sự 481 - Bộ Quốc phòng, với nhiệm vụ là Chủ nhiệm Chính trị - Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh An Giang. Tháng 9-1999, đồng chí nghỉ hưu và tình nguyện gia nhập đội K93, đội K90 đi tìm mộ đồng đội quy tập về nghĩa trang liệt sỹ tỉnh. Đồng chí cùng anh em đội K93 dầm mưa, dãi nắng ở núi rừng hàng tháng trời tại Campuchia, quyết tâm tìm cho được hài cốt đồng đội để đưa an nghỉ trên đất mẹ. Dù tuổi tác ngày một cao và các vết thương đau nhức vẫn hoành hành mỗi khi trời trở gió, nhưng đồng chí vẫn lặn lội khắp chiến trường xưa, góp phần cùng Đội quy tập được trên 1.270 hài cốt ở Campuchia và trong nước.

Hơn 40 năm hoạt động cách mạng, đồng chí luôn gương mẫu và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Sống khiêm tốn, giản dị, đoàn kết với anh em đồng đội, được mọi người tin yêu, mến phục, góp phần viết lên trang sử hào hùng của lực lượng vũ trang tỉnh nhà. Với những đóng góp trong kháng chiến, ngày 05-12-2007, Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” cho Đại tá Huỳnh Trí.

Phòng Lịch sử Đảng