Văn hóa - Văn nghệ - Thể thao - Du lịch
Văn nghệ sĩ nhớ lời dạy của Bác Hồ
- Được đăng: Thứ tư, 20 Tháng 5 2015 09:10
- Lượt xem: 5276
(TGAG)- Trong thư gửi các họa sĩ nhân dịp triển lãm hội họa năm 1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy” (1). Có lẽ, cũng chẳng cần phân tích thêm, các văn nghệ sĩ đều có thể nhận thức được vai trò trách nhiệm của mình. Và, kể từ khi Đảng ta ra đời, lãnh đạo cách mạng Việt Nam đến nay, lúc nào cũng có một lực lượng văn nghệ sĩ giác ngộ lý tưởng sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình để thực hiện vai trò trách nhiệm vẻ vang mà Bác Hồ đã dạy.
Hơn ai hết, văn nghệ sĩ Việt Nam có một hạnh phúc lớn lao mà các văn nghệ sĩ trên thế giới không có được vì chúng ta có một vị lãnh tụ dân tộc là một Nhà Văn hóa kiệt xuất như Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người sáng lập ra nền văn hóa văn nghệ cách mạng Việt Nam và chính người còn là Nhà văn, Nhà thơ tài hoa với những tác phẩm văn học không chỉ thúc giục lòng yêu nước của những lớp người Việt Nam vào một thời kỳ lịch sử mà nó còn sống mãi với thời gian, vượt không gian để đến với nhiều quốc gia dân tộc trên thế giới và được đón nhận với cả sự ngưỡng mộ. Tổ chức UNESCO (Ủy ban Giáo dục, Khoa học, Văn hóa Liên hiệp Quốc) cũng đã tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh là Nhà Văn hóa kiệt xuất. Chính vì vậy, ngoài lòng kính yêu đối với vị lãnh tụ thiên tài, vị cha già của dân tộc, giới văn nghệ sĩ còn tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh là người Thầy trong nghề nghiệp của mình. Cũng trong bức thư kể trên, Bác đã viết: “Chắc có người nghĩ: Cụ Hồ đưa nghệ thuật vào chính trị. Đúng lắm. Văn hóa nghệ thuật cũng như mọi hoạt động khác, không thể đứng ngoài, mà phải ở trong kinh tế và chính trị…” (2).
Lời dạy của Bác rõ ràng, dễ hiểu nhưng là bài học sâu sắc, tinh tế có giá trị định hướng cụ thể cho giới văn nghệ sĩ nước nhà. Văn nghệ sĩ khi sáng tác phải nghĩ đến lợi ích của quốc gia, dân tộc và nhân dân. Bác chỉ rõ cho những người sáng tác về cách viết, cần xác định “Vì ai mà mình viết? - Mục đích viết làm gì? Phải đặt câu hỏi: Viết cho ai? -Viết cho đại đa số: Công-Nông-Binh. Viết để làm gì? Để giáo dục, giải thích, cổ động, phê bình. Để phục vụ quần chúng…” (3). Có thể xem, bài Cách viết này là một giáo trình, một bí quyết nhập môn cho tất cả các văn nghệ sĩ nước ta. Bác đã chỉ ra đối tượng để viết cụ thể về địch, về ta; cách lấy tài liệu thông qua: nghe, hỏi, thấy, xem, ghi và viết… phải tập viết sao cho có thể trình bày dài hay ngắn tùy theo yêu cầu của nội dung.
Đến dự Đại hội Văn nghệ toàn quốc lần thứ III (26/11 - 01/12/1962), Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng giao cho văn nghệ sĩ nước nhà trọng trách: “Quần chúng đang chờ đợi những tác phẩm văn nghệ xứng đáng với thời đại vẻ vang của chúng ta, những tác phẩm ca tụng chân thật những người mới, việc mới chẳng những làm gương mẫu cho chúng ta ngày nay, mà còn để giáo dục con cháu ta đời sau.
Trong thời kỳ quá độ, bên những thành tích tốt đẹp là chính, vẫn còn sót lại những cái xấu xa của xã hội cũ như: tham ô, lãng phí, lười biếng, quan liêu, đánh con, đập vợ v,v… Đối với những thói xấu đó, văn nghệ cũng cần phê bình rất nghiêm khắc, nhằm làm cho xã hội ta ngày càng lành mạnh hơn” (4).
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, thông qua tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp của mình, trong suốt hai cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm, văn nghệ sĩ Việt Nam đã là một lực lượng cách mạng chiến đấu có hiệu quả trên mặt trận tư tưởng, góp phần vạch trần bộ mặt dã man và tâm địa đen tối phi nghĩa của kẻ thù xâm lược; khơi dậy lòng căm thù giặc và tinh thần yêu nước của nhân dân, thúc giục toàn dân tham gia kháng chiến giành lấy độc lập tự do cho dân tộc. Những tác phẩm văn học nghệ thuật của các văn nghệ sĩ cách mạng Việt Nam là những tư liệu lịch sử vô giá trong kho tàng lịch sử dân tộc; những tác phẩm này đã được đánh đổi bằng máu nước mắt và cả tính mạng của biết bao văn nghệ sĩ cách mạng và đó là những trang sử vàng ghi lại những chiến công oanh liệt, những mất mát đau thương của cả dân tộc trong một giai đoạn lịch sử hào hùng.
Thực hiện những lời dạy của Bác Hồ, Đảng ta rất quan tâm đến giới văn nghệ sĩ và đã xác định trách nhiệm của lực lượng này trong Đại hội IX: “Văn nghệ sĩ nêu cao trách nhiệm trước nhân dân, thấm nhuần sâu sắc tinh thần nhân văn, dân chủ, có tác dụng giáo dục, xây dựng con người. Văn nghệ cổ vũ cái đúng, cái tốt, cái đẹp trong quan hệ giữa con người với con người, giữa con người với xã hội, với thiên nhiên; phê phán những thói hư tật xấu, lên án cái ác, cái thấp hèn…” (5).
Và, trong tình hình hiện nay, văn nghệ sĩ Việt Nam luôn luôn tâm niệm sẽ thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Để làm tròn nhiệm vụ cao quý của mình, văn nghệ sĩ cần phải rèn luyện đạo đức cách mạng, nâng cao tinh thần phục vụ nhân dân, giữ gìn thái độ khiêm tốn; phải thật sự hòa mình với quần chúng, cố gắng học tập chính trị, trau dồi nghề nghiệp; phải hết lòng giúp đỡ thanh niên, làm cho văn nghệ nước nhà ngày càng thêm trẻ thêm xuân…” (6)./.
_____________________________(1, 2) Hồ Chí Minh. Toàn tập, t6, tr368-369.(3) Hồ Chí Minh. Toàn tập, t7, tr117-124.(4, 6) Hồ Chí Minh. Toàn tập, t10, tr645-647.(5) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội IX, NXB CTQG, 2001, tr115.

Hơn ai hết, văn nghệ sĩ Việt Nam có một hạnh phúc lớn lao mà các văn nghệ sĩ trên thế giới không có được vì chúng ta có một vị lãnh tụ dân tộc là một Nhà Văn hóa kiệt xuất như Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người sáng lập ra nền văn hóa văn nghệ cách mạng Việt Nam và chính người còn là Nhà văn, Nhà thơ tài hoa với những tác phẩm văn học không chỉ thúc giục lòng yêu nước của những lớp người Việt Nam vào một thời kỳ lịch sử mà nó còn sống mãi với thời gian, vượt không gian để đến với nhiều quốc gia dân tộc trên thế giới và được đón nhận với cả sự ngưỡng mộ. Tổ chức UNESCO (Ủy ban Giáo dục, Khoa học, Văn hóa Liên hiệp Quốc) cũng đã tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh là Nhà Văn hóa kiệt xuất. Chính vì vậy, ngoài lòng kính yêu đối với vị lãnh tụ thiên tài, vị cha già của dân tộc, giới văn nghệ sĩ còn tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh là người Thầy trong nghề nghiệp của mình. Cũng trong bức thư kể trên, Bác đã viết: “Chắc có người nghĩ: Cụ Hồ đưa nghệ thuật vào chính trị. Đúng lắm. Văn hóa nghệ thuật cũng như mọi hoạt động khác, không thể đứng ngoài, mà phải ở trong kinh tế và chính trị…” (2).
Lời dạy của Bác rõ ràng, dễ hiểu nhưng là bài học sâu sắc, tinh tế có giá trị định hướng cụ thể cho giới văn nghệ sĩ nước nhà. Văn nghệ sĩ khi sáng tác phải nghĩ đến lợi ích của quốc gia, dân tộc và nhân dân. Bác chỉ rõ cho những người sáng tác về cách viết, cần xác định “Vì ai mà mình viết? - Mục đích viết làm gì? Phải đặt câu hỏi: Viết cho ai? -Viết cho đại đa số: Công-Nông-Binh. Viết để làm gì? Để giáo dục, giải thích, cổ động, phê bình. Để phục vụ quần chúng…” (3). Có thể xem, bài Cách viết này là một giáo trình, một bí quyết nhập môn cho tất cả các văn nghệ sĩ nước ta. Bác đã chỉ ra đối tượng để viết cụ thể về địch, về ta; cách lấy tài liệu thông qua: nghe, hỏi, thấy, xem, ghi và viết… phải tập viết sao cho có thể trình bày dài hay ngắn tùy theo yêu cầu của nội dung.
Đến dự Đại hội Văn nghệ toàn quốc lần thứ III (26/11 - 01/12/1962), Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng giao cho văn nghệ sĩ nước nhà trọng trách: “Quần chúng đang chờ đợi những tác phẩm văn nghệ xứng đáng với thời đại vẻ vang của chúng ta, những tác phẩm ca tụng chân thật những người mới, việc mới chẳng những làm gương mẫu cho chúng ta ngày nay, mà còn để giáo dục con cháu ta đời sau.
Trong thời kỳ quá độ, bên những thành tích tốt đẹp là chính, vẫn còn sót lại những cái xấu xa của xã hội cũ như: tham ô, lãng phí, lười biếng, quan liêu, đánh con, đập vợ v,v… Đối với những thói xấu đó, văn nghệ cũng cần phê bình rất nghiêm khắc, nhằm làm cho xã hội ta ngày càng lành mạnh hơn” (4).
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, thông qua tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp của mình, trong suốt hai cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm, văn nghệ sĩ Việt Nam đã là một lực lượng cách mạng chiến đấu có hiệu quả trên mặt trận tư tưởng, góp phần vạch trần bộ mặt dã man và tâm địa đen tối phi nghĩa của kẻ thù xâm lược; khơi dậy lòng căm thù giặc và tinh thần yêu nước của nhân dân, thúc giục toàn dân tham gia kháng chiến giành lấy độc lập tự do cho dân tộc. Những tác phẩm văn học nghệ thuật của các văn nghệ sĩ cách mạng Việt Nam là những tư liệu lịch sử vô giá trong kho tàng lịch sử dân tộc; những tác phẩm này đã được đánh đổi bằng máu nước mắt và cả tính mạng của biết bao văn nghệ sĩ cách mạng và đó là những trang sử vàng ghi lại những chiến công oanh liệt, những mất mát đau thương của cả dân tộc trong một giai đoạn lịch sử hào hùng.
Thực hiện những lời dạy của Bác Hồ, Đảng ta rất quan tâm đến giới văn nghệ sĩ và đã xác định trách nhiệm của lực lượng này trong Đại hội IX: “Văn nghệ sĩ nêu cao trách nhiệm trước nhân dân, thấm nhuần sâu sắc tinh thần nhân văn, dân chủ, có tác dụng giáo dục, xây dựng con người. Văn nghệ cổ vũ cái đúng, cái tốt, cái đẹp trong quan hệ giữa con người với con người, giữa con người với xã hội, với thiên nhiên; phê phán những thói hư tật xấu, lên án cái ác, cái thấp hèn…” (5).
Và, trong tình hình hiện nay, văn nghệ sĩ Việt Nam luôn luôn tâm niệm sẽ thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Để làm tròn nhiệm vụ cao quý của mình, văn nghệ sĩ cần phải rèn luyện đạo đức cách mạng, nâng cao tinh thần phục vụ nhân dân, giữ gìn thái độ khiêm tốn; phải thật sự hòa mình với quần chúng, cố gắng học tập chính trị, trau dồi nghề nghiệp; phải hết lòng giúp đỡ thanh niên, làm cho văn nghệ nước nhà ngày càng thêm trẻ thêm xuân…” (6)./.
_____________________________(1, 2) Hồ Chí Minh. Toàn tập, t6, tr368-369.(3) Hồ Chí Minh. Toàn tập, t7, tr117-124.(4, 6) Hồ Chí Minh. Toàn tập, t10, tr645-647.(5) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội IX, NXB CTQG, 2001, tr115.
Mai Bửu Minh
Hội Liên hiệp VHNT An Giang