(TUAG)- Phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý những hành vi tham nhũng nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của Nhà nước, cơ quan, tổ chức và công dân, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị - xã hội, bảo vệ chế độ và bảo đảm cho kinh tế - xã hội đất nước phát triển bền vững.



Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII đề ra chủ trương về phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội, các cơ quan báo chí, đài truyền hình, các doanh nghiệp và nhân dân tham gia vào công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Đảng ta xem đấu tranh phòng, chống tham nhũng là sự nghiệp của toàn dân. Quan điểm này được thể hiện rất rõ trong Văn kiện: “Nâng cao vai trò phát huy tính tích cực, chủ động và phối hợp của Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị xã hội, nhân dân, doanh nghiệp, báo chí trong phát hiện, đấu tranh phòng, chống tham nhũng”.

Bên cạnh đó, có nhiều điểm mới về vấn đề động viên, khuyến khích, khen thưởng những tổ chức, cá nhân dám tố cáo hành vi tham nhũng, cơ chế bảo vệ những người tố cáo hành vi tham nhũng tránh sự trả thù hoặc trù dập, đồng thời chỉ ra một số biện pháp về thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát để phòng, chống tham nhũng và thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. “Có cơ chế khuyến khích và bảo vệ người tố cáo hành vi tham nhũng, lãng phí. Nâng cao hiệu quả công tác giám sát thanh tra, kiểm tra, làm tốt chức năng hỗ trợ thúc đẩy phát triển”. Trong phòng chống tham nhũng phải kiên quyết, kiên trì và sử dụng tổng hợp nhiều phương thức, biện pháp mới mang lại hiệu quả. “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí với quyết tâm chính trị cao hơn, hành động mạnh mẽ hơn và hiệu quả hơn”.  

Và đến tháng 4/2022, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 12-KL/TW về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với nhiều điểm nhấn rất quan trọng.

Một trong những nội dung đáng chú ý trong Kết luận số 12 là Bộ Chính trị yêu cầu kiên quyết, kiên trì xây dựng văn hoá tiết kiệm, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và Nhân dân. Yêu cầu này ngay lập tức đã nhận được sự đồng tình, nhất trí, hưởng ứng của đông đảo các tầng lớp nhân dân. Trong những nội dung không thể không nhắc đến được nêu ra trong Kết luận số 12-KL/TW là “từng bước mở rộng phạm vi phòng, chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước”.

Khi thảo luận về dự thảo Luật Phòng, chống tham nhũng ở nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, nhiều đại biểu đã ủng hộ việc cần mở rộng phạm vi phòng, chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước, bởi những khoản “hoa hồng, “lại quả” mà doanh nghiệp phải trích để chi phí cho việc “bôi trơn”, “chống trượt” hợp đồng theo phương thức thỏa thuận ngầm chính là hành vi tham nhũng trong khu vực tư.

Theo một số chuyên gia, cùng với việc đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng trong các cơ quan nhà nước thì việc mở rộng phạm vi phòng, chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước sẽ là hai “gọng kìm” ở cả khu vực công và khu vực ngoài nhà nước bảo đảm công tác phòng, chống tham nhũng được triển khai toàn diện, hiệu quả hơn, tạo ra môi trường phát triển bình đẳng, lành mạnh.

Bởi thực tế cho thấy, tham nhũng trong khu vực tư không chỉ xâm phạm hoạt động đúng đắn của các tổ chức, doanh nghiệp trong khu vực mà còn ảnh hưởng đến khu vực công. Trong một số trường hợp khu vực tư chính là nơi “trú ẩn”, “rửa tiền” của những hành vi tham nhũng trong khu vực công. Thậm chí tham nhũng trong khu vực tư ảnh hưởng trực tiếp đến toàn bộ nền kinh tế, đến người tiêu dùng sản phẩm và làm do dự các nhà đầu tư nước ngoài đến với Việt Nam vì không thể dự đoán trước được những chi phí không chính thức có thể phát sinh.  Rồi tình trạng doanh nghiệp thân hữu, doanh nghiệp "sân sau" với nhiều ưu ái bất bình thường đã được đề cập từ lâu.

Điều này được thể hiện rất rõ khi thời gian qua, chúng ta liên tiếp chứng kiến nhiều lãnh đạo các tập đoàn tư nhân bị khởi tố, bắt giam để điều tra làm rõ các hành vi phạm tội có tổ chức, rất tinh vi, phức tạp gây bức xúc trong dư luận. Gần đây nhất chính là vụ án liên quan đến kit xét nghiệm của Công ty Việt Á vẫn đang được tiếp tục điều tra mở rộng. Hàng chục lãnh đạo, cán bộ, doanh nhân, kế toán vướng vòng lao lý với số tiền “hoa hồng” qúa lớn; nhiều cán bộ cấp tướng bị xử lý kỷ luật với hình thức nghiêm khắc khi mắc khuyết điểm, vi phạm và cả cán bộ cấp cao đang đối diện mức kỷ luật do vi phạm, khuyết điểm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Vụ án này chỉ là một trong những biểu hiện của sự bắt tay, thỏa thuận ngầm giữa những đối tượng khu vực ngoài nhà nước và khu vực công để trục lợi.



Do đó, việc “từng bước mở rộng phạm vi phòng, chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước” của Bộ Chính trị là yêu cầu rất cấp thiết khi mà “vòi bạch tuộc” tham nhũng khu vực ngoài nhà nước đã len lỏi, cấu kết chặt chẽ với những kẻ suy thoái, biến chất trong khu vực công. Nếu không kịp thời phòng, chống tham nhũng ở khu vực tư thì công cuộc phòng, chống tham nhũng của chúng ta như đi “lò cò một chân” mà thôi.

Vì thế, trong Kết luận 12, Bộ Chính trị cũng lưu ý tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động, bảo đảm cơ sở vật chất, phương tiện và kinh phí phù hợp với hoạt động đặc thù của các cơ quan phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tăng cường kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong chính các cơ quan này.

Kết luận cũng nhấn mạnh khẩn trương rà soát, bổ sung, hoàn thiện thể chế phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nhất là cơ chế kiểm soát quyền lực trong các lĩnh vực, hoạt động dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực. Trong đó khẩn trương rà soát, khắc phục những sơ hở, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đấu thầu, đấu giá, quản lý, sử dụng đất đai, tài sản công, tài chính, chứng khoán... Đây chính là những lĩnh vực “nóng” trong thời gian qua khi hàng loạt quan chức ở nhiều địa phương cũng như doanh nghiệp, cán bộ sai phạm phải hầu tòa, bị bắt và nhận những bản án nghiêm minh.

Chúng ta tin tưởng rằng, với rất nhiều vấn đề được yêu cầu rõ ràng, cụ thể trên tinh thần “phổ biến, quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc”, chắn chắn công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực sẽ ngày càng hiệu quả, thiết thực.