Phòng, chống dịch virus Corona
Một số kết quả công tác ngoại giao vaccine thời gian qua
- Được đăng: Thứ ba, 25 Tháng 10 2022 15:29
- Lượt xem: 835
(TUAG)- Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị và Nghị quyết 30/2021/QH15 của Quốc hội về phòng, chống dịch Covid-19 và phát triển kinh tế đất nước, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quan trọng, trong đó có Nghị quyết 128-NQ/CP, ngày 11/10/2021 ban hành Quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”, chuyển trạng thái từ "zero Covid", phòng, chống dịch bằng các biện pháp hành chính sang phòng, chống dịch bằng các biện pháp chuyên môn, nhất là vaccine; Nghị quyết 38-NQ/CP, ngày 17/3/2022 ban hành Chương trình phòng, chống Covid-19 với 3 nội dung chính: Thành lập Quỹ Vaccine; triển khai ngoại giao vaccine với việc thành lập tổ ngoại giao vaccine do Bộ trưởng Ngoại giao làm tổ trưởng, Bộ Ngoại giao là nòng cốt; tổ chức chiến dịch tiêm chủng vaccine miễn phí cho người dân với quy mô lớn nhất từ trước tới nay.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, việc triển khai công tác ngoại giao vaccine đứng trước rất nhiều khó khăn, thách thức. Nhưng, dưới sự chỉ đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, sự tham gia trực tiếp của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, sự vào cuộc khẩn trương, đồng bộ của các bộ, ngành, Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, sự ủng hộ, đồng lòng của doanh nghiệp và Nhân dân, chiến dịch ngoại giao vaccine đã được triển khai quyết liệt, thần tốc, thành công vượt kỳ vọng, được cộng đồng quốc tế và nhân dân ghi nhận và đánh giá cao. Đến ngày 29/11/2022, tổng số mũi tiêm tại Việt Nam là hơn 264 triệu mũi; tỉ lệ tiêm mũi 1, mũi 2 cho người từ 12 tuổi trở lên đã đạt xấp xỉ 100%; tỉ lệ tiêm mũi 3, mũi 4 cho người từ 18 tuổi trở lên đã đạt tương ứng 79,7% và 86,9%. Việt Nam là một trong các nước có tỉ lệ tiêm vaccine cao trên thế giới với quy mô rộng rãi, nhiều đối tượng, nhiều mũi tiêm, sử dụng đa dạng các loại vaccine. Tổ chức Y tế Thế giới ghi nhận, đánh giá Việt Nam có chiến lược sử dụng vaccine phù hợp, hiệu quả với cam kết thực hiện của toàn bộ hệ thống chính trị và người dân, là quốc gia đi sau về trước trong tiêm chủng vaccine phòng Covid-19.
Các nguyên nhân để thực hiện thành công hoạt động ngoại giao vaccine, đó là: (1) Thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn tốt, đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới. (2) Sự lãnh đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; cùng các quyết sách quan trọng của Nhà nước. (3) Lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp một cách quyết liệt, quyết đoán, trách nhiệm. (4) Sự tâm huyết, trách nhiệm của các đại sứ, trưởng đại diện, nhân viên các đại sứ quán, cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài…, thu thập mọi thông tin, kinh nghiệm… để chuyển về nước. (5) Sự chung tay, giúp đỡ chân thành, tận tình, tình cảm của bạn bè quốc tế và sự trách nhiệm, chân thành với cộng đồng quốc tế trong phòng chống dịch của Việt Nam. (6) Sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện ngoại giao vaccine.
Ngoại giao vaccine thực sự là một "chiến dịch" ngoại giao đặc biệt, chưa có tiền lệ, để lại nhiều bài học giá trị cả về lý luận và thực tiễn, đó là: (1) Kiên định và nhất quán triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Trong quá trình triển khai, cần linh hoạt, sáng tạo, chủ động tiến công, kịp thời đưa ra các quyết định, biện pháp phù hợp trong từng hoàn cảnh, từng thời điểm, được bạn bè quốc tế ủng hộ. (2) Công tác vận động chính trị - ngoại giao Cấp cao có ý nghĩa quyết định. Các hoạt động điện đàm, trao đổi, gửi thư của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ có ý nghĩa quyết định để các nước, tổ chức quốc tế, tập đoàn sản xuất vaccine cam kết hỗ trợ ta. (3) Tận dụng hiệu quả và phát huy tối đa vị thế, uy tín đất nước, mạng lưới các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, đối tác FTA và sự đan xen lợi ích của Việt Nam với các đối tác. (4) Phát huy truyền thống ngoại giao tâm công, tình cảm, chân thành, trách nhiệm và đoàn kết quốc tế. (5) Công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu chính sách là then chốt. Các Bộ, ngành liên quan đã theo dõi sát diễn biến dịch bệnh, kịp thời đánh giá, cung cấp thông tin về tình hình phát triển và cách thức tiếp cận vaccine để tham mưu cho Đảng và Chính phủ. (6) Công tác tổ chức triển khai một cách đồng bộ, bài bản, quyết liệt là ưu tiên hàng đầu. Hình thành bộ máy phù hợp, có quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ rõ ràng. Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự phối hợp giữa trong nước và ngoài nước, giữa Trung ương với các địa phương, trên cả kênh song phương và đa phương. Nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước Nhân dân, tinh thần "vì nước quên thân, vì dân phục vụ", không ngừng rèn luyện bản lĩnh, năng lực, phẩm chất để đóng góp hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
WHO dự báo đại dịch chưa kết thúc và tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, virus có thể tiếp tục biến đổi và hiệu lực miễn dịch của vaccine suy giảm theo thời gian, khoảng một nửa dân số thế giới chưa được tiêm vaccine. Trong bối cảnh đó, thời gian tới, chúng ta không thể lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, tiếp tục nỗ lực chống dịch, ưu tiên kiểm soát dịch bệnh Covid-19 và các dịch bệnh khác; tiếp tục thúc đẩy ngoại giao vaccine, chuẩn bị kinh phí để tiếp tục mua vaccine. Cùng với đó, phải tiếp tục đẩy mạnh tiêm chủng, nhất là cho các đối tượng nguy cơ cao, các em học sinh và các đối tượng theo quy định của Bộ Y tế một cách an toàn, khoa học, hiệu quả. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao để làm chủ công nghệ sản xuất vaccine. Bộ Ngoại giao tiếp tục phát huy kết quả đạt được, xây dựng chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Chỉ thị 15 của Ban Bí thư, nhất là trong bối cảnh hiện nay khi các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam bị thu hẹp do các biến động kinh tế thế giới.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, việc triển khai công tác ngoại giao vaccine đứng trước rất nhiều khó khăn, thách thức. Nhưng, dưới sự chỉ đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, sự tham gia trực tiếp của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, sự vào cuộc khẩn trương, đồng bộ của các bộ, ngành, Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, sự ủng hộ, đồng lòng của doanh nghiệp và Nhân dân, chiến dịch ngoại giao vaccine đã được triển khai quyết liệt, thần tốc, thành công vượt kỳ vọng, được cộng đồng quốc tế và nhân dân ghi nhận và đánh giá cao. Đến ngày 29/11/2022, tổng số mũi tiêm tại Việt Nam là hơn 264 triệu mũi; tỉ lệ tiêm mũi 1, mũi 2 cho người từ 12 tuổi trở lên đã đạt xấp xỉ 100%; tỉ lệ tiêm mũi 3, mũi 4 cho người từ 18 tuổi trở lên đã đạt tương ứng 79,7% và 86,9%. Việt Nam là một trong các nước có tỉ lệ tiêm vaccine cao trên thế giới với quy mô rộng rãi, nhiều đối tượng, nhiều mũi tiêm, sử dụng đa dạng các loại vaccine. Tổ chức Y tế Thế giới ghi nhận, đánh giá Việt Nam có chiến lược sử dụng vaccine phù hợp, hiệu quả với cam kết thực hiện của toàn bộ hệ thống chính trị và người dân, là quốc gia đi sau về trước trong tiêm chủng vaccine phòng Covid-19.
Các nguyên nhân để thực hiện thành công hoạt động ngoại giao vaccine, đó là: (1) Thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn tốt, đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới. (2) Sự lãnh đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; cùng các quyết sách quan trọng của Nhà nước. (3) Lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp một cách quyết liệt, quyết đoán, trách nhiệm. (4) Sự tâm huyết, trách nhiệm của các đại sứ, trưởng đại diện, nhân viên các đại sứ quán, cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài…, thu thập mọi thông tin, kinh nghiệm… để chuyển về nước. (5) Sự chung tay, giúp đỡ chân thành, tận tình, tình cảm của bạn bè quốc tế và sự trách nhiệm, chân thành với cộng đồng quốc tế trong phòng chống dịch của Việt Nam. (6) Sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện ngoại giao vaccine.
Ngoại giao vaccine thực sự là một "chiến dịch" ngoại giao đặc biệt, chưa có tiền lệ, để lại nhiều bài học giá trị cả về lý luận và thực tiễn, đó là: (1) Kiên định và nhất quán triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Trong quá trình triển khai, cần linh hoạt, sáng tạo, chủ động tiến công, kịp thời đưa ra các quyết định, biện pháp phù hợp trong từng hoàn cảnh, từng thời điểm, được bạn bè quốc tế ủng hộ. (2) Công tác vận động chính trị - ngoại giao Cấp cao có ý nghĩa quyết định. Các hoạt động điện đàm, trao đổi, gửi thư của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ có ý nghĩa quyết định để các nước, tổ chức quốc tế, tập đoàn sản xuất vaccine cam kết hỗ trợ ta. (3) Tận dụng hiệu quả và phát huy tối đa vị thế, uy tín đất nước, mạng lưới các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, đối tác FTA và sự đan xen lợi ích của Việt Nam với các đối tác. (4) Phát huy truyền thống ngoại giao tâm công, tình cảm, chân thành, trách nhiệm và đoàn kết quốc tế. (5) Công tác nghiên cứu, dự báo, tham mưu chính sách là then chốt. Các Bộ, ngành liên quan đã theo dõi sát diễn biến dịch bệnh, kịp thời đánh giá, cung cấp thông tin về tình hình phát triển và cách thức tiếp cận vaccine để tham mưu cho Đảng và Chính phủ. (6) Công tác tổ chức triển khai một cách đồng bộ, bài bản, quyết liệt là ưu tiên hàng đầu. Hình thành bộ máy phù hợp, có quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ rõ ràng. Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự phối hợp giữa trong nước và ngoài nước, giữa Trung ương với các địa phương, trên cả kênh song phương và đa phương. Nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước Nhân dân, tinh thần "vì nước quên thân, vì dân phục vụ", không ngừng rèn luyện bản lĩnh, năng lực, phẩm chất để đóng góp hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
WHO dự báo đại dịch chưa kết thúc và tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, virus có thể tiếp tục biến đổi và hiệu lực miễn dịch của vaccine suy giảm theo thời gian, khoảng một nửa dân số thế giới chưa được tiêm vaccine. Trong bối cảnh đó, thời gian tới, chúng ta không thể lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, tiếp tục nỗ lực chống dịch, ưu tiên kiểm soát dịch bệnh Covid-19 và các dịch bệnh khác; tiếp tục thúc đẩy ngoại giao vaccine, chuẩn bị kinh phí để tiếp tục mua vaccine. Cùng với đó, phải tiếp tục đẩy mạnh tiêm chủng, nhất là cho các đối tượng nguy cơ cao, các em học sinh và các đối tượng theo quy định của Bộ Y tế một cách an toàn, khoa học, hiệu quả. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao để làm chủ công nghệ sản xuất vaccine. Bộ Ngoại giao tiếp tục phát huy kết quả đạt được, xây dựng chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Chỉ thị 15 của Ban Bí thư, nhất là trong bối cảnh hiện nay khi các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam bị thu hẹp do các biến động kinh tế thế giới.
Trúc Quỳnh
