Công tác Lịch sử Đảng

(TGAG)- Đồn số 5 là đồn tam giác của địch nằm trên bờ kinh Vĩnh Tế thuộc xã An Phú (huyện Tịnh Biên), nhằm kiểm soát hành lang biên giới, chống lại lực lượng cách mạng. Năm 1960, đồn được xây dựng bằng đất dày khoảng từ 1 đến 1,2 mét, cao 1,5 mét, có 3 lô cốt vuông, mỗi lô cốt cách nhau khoảng 40 mét, trong đồn có giao thông hào liên hoàn với các lô cốt, ở mỗi tường đất có nhiều ụ chiến đấu bằng bao cát. Lực lượng địch ở đồn gồm 1 trung đội nghĩa quân, quân số khoảng 36 tên chia làm 3 tiểu đội, trấn giữa các lô cốt, mỗi lô cốt có 1 trung liên. Hướng phòng ngự chủ yếu ở phía Tây Nam.

Nhằm mở rộng địa bàn đứng chân của lực lượng vũ trang trên tuyến biên giới, mở đường hành lang hoạt động từ Bảy Núi về vùng căn cứ B2, B3, đồng thời hỗ trợ cho địa phương hoạt động chính trị, phát động quần chúng, xây dựng cơ sở cách mạng trong nhân dân, một trong những mục tiêu cần tiêu diệt là đồn số 5 nằm án ngữ đường hàng lang từ biên giới về nội địa. Ban Chỉ huy Tỉnh đội giao nhiệm vụ cho Đại đội bộ binh 1 thuộc Tiểu đoàn 512 kết hợp với lực lượng vũ trang địa phương quân Tịnh Biên và du kích xã An Phú tổ chức tiêu diệt đồn số 5.

Sau khi nhận nhiệm vụ, Đại đội 1 phối hợp xã An Phú đi điều nghiên tình hình, nắm được ở hướng Tây, địch bố phòng cẩn mật, có nhiều mìn Clây-mo, lựu đạn. Các hướng còn lại gài ít chất nổ. Từ đó, Ban Chỉ huy lên kế hoạch đánh địch: dùng hỏa lực bắn áp chế diệt lô cốt đầu cầu và các mục tiêu kiên cố trong đồn; xung lực bí mật triển khai đội hình áp sát mục tiêu, dùng bộc phá mở cửa đánh chiếm lô cốt, công sự bằng lựu đạn, thủ pháo.

Mũi 1 do đồng chí Đại đội phó chỉ huy 12 đồng chí có nhiệm vụ tấn công hướng Tây Bắc lợi dụng hỏa lực áp chế, đặc công bí mật áp sát hàng rào dùng bộc phá mở cửa, bộ binh nhanh chóng đánh chiếm lô cốt đầu cầu. Sau đó chia làm 2 tổ: một tổ phát triển về hướng Đông diệt ụ chiến đấu, dãy nhà lính và đánh chiếm lô cốt, một tổ đánh chiếm nhà chỉ huy, điện đài.

Mũi 2 do đồng chí Trung đội trưởng (Trung đội 1) chỉ huy 11 đồng chí có nhiệm vụ đánh chiếm công sự và lô cốt phía Tây. Sau đó phát triển cặp đường phía Tây Nam diệt địch và phối hợp mũi 1 ở lô cốt phía Đông.

Bố trí một tổ gồm 3 đồng chí giữ nhiệm vụ án ngữ, chặn đánh địch chi viện. Phía Đông Nam do 6 đồng chí địa phương quân huyện chịu trách nhiệm chặn địch tháo chạy. Xã huy động 12 dân công và 6 du kích làm nhiệm vụ chuyển thương và thu chiếm lợi phẩm.

Ngày 02/5/1967, đơn vị hành quân chiếm lĩnh trận địa, bí mật gỡ toàn bộ kíp mìn và chốt lựu đạn trên hướng tiến công.

Đúng 0 giờ ngày 03/5/1967, khẩu ĐKZ 75 bắn khai hỏa. Đại đội đồng loạt nổ súng. Ngay loạt đầu, ta bắn trúng lô cốt phía Bắc, nhà chỉ huy, phá hủy điện đài. Trong khi đó, đặc công dùng bộc phá mở đoạn rào trên hướng tiến công. Sau khi ĐKZ 75 bắn 7 quả, đặc công xông lên đặt bộc phá đánh sập lô cốt đầu cầu, cùng lúc xung lực xung phong dùng lựu đạn, thủ pháo và tiểu liên dồn dập tiến công. Địch bị bất ngờ không kịp chống trả. Sau 20 phút nổ súng ta đã chiếm được lô cốt phía Đông. Ở phía Tây, chỉ trong vòng 10 phút nổ súng ta diệt gọn ụ chiến đấu, đánh sập tường phía Tây Bắc và chiếm lô cốt phía Tây, một số tên địch sống sót chạy qua tường phía Tây Nam lợi dụng chiến hào, công sự chống trả. Tại lô cốt phía Bắc, sau khi B40, B41 bắn diệt các ụ đề kháng của địch, một tổ của mũi 2 từ lô cốt phía Tây phát triển cặp theo bờ tường dùng lựu đạn, thủ pháo diệt toàn bộ địch. Sau 40 phút tiến công, ta hoàn toàn làm chủ trận địa. Đại đội trưởng ra lệnh cho từng bộ phận cảnh giới, thu chiến lợi phẩm. 1 giờ sáng ngày 03/5/1967, ta rút về căn cứ.

Qua trận đánh, ta diệt 40 tên (trong đó có 4 tên tề ấp, cảnh sát), thu 25 súng, lựu đạn, quân trang, quân dụng. Trận tập kích đồn số 5 đã gây hoang mang, dao động bọn địch quanh vùng nhất là bọn nghĩa quân ở các đồn bót trên kinh Vĩnh Tế; hạ uy thế của các đồn nghĩa quân quanh khu vực chi khu Tịnh Biên. Trận đánh đã tạo điều kiện củng cố và đưa phong trào cách mạng ở địa phương lên một bước mới.


__________
* Tài liệu tham khảo: Những trận đánh trong chiến tranh giải phóng và bảo vệ Tổ quốc của lực lượng vũ trang tỉnh An Giang, tập I do Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh An Giang, xuất bản 1991.