Doanh nghiệp cá tra Việt Nam cần tập trung vào thị trường nội địa
- Được đăng: Thứ năm, 15 Tháng 12 2016 10:15
- Lượt xem: 2579
(TGAG)- Năm 2016, xuất khẩu cá tra gặp nhiều khó khăn, nhưng tình hình sản xuất và tiêu thụ vẫn có sự tăng trưởng, ước tổng giá trị xuất khẩu năm 2016 đạt 1,67 tỷ USD, tăng 6,6% so với năm 2015; trước những tác động của biến đổi khí hậu, thị trường, giá cả, rào cản thương mại,... trong thời gian tới, các doanh nghiệp sản xuất, chế biến cá tra phải thay đổi cách thức và phương thức kinh doanh, phải xây dựng được các sản phẩm tốt nhất, sạch nhất, giá cả hợp lý nhất; xuất khẩu gặp khó nhưng đây là cơ hội con cho con cá tra xâm nhập vào thị trường trong nước -một thị trường rất giàu tiềm năng với 92 triệu dân.
Đó là nhận định của Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường tại hội nghị Tổng kết tình hình sản xuất và tiêu thụ cá tra 2016 và giải pháp để phát triển bền vững do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với Ban Chỉ đạo tây Nam Bộ và Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang tổ chức sáng (14/12) tại An Giang.
Theo báo cáo của Bộ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, diện tích nuôi cá tra thương phẩm tính đến hết tháng 11 năm 2016 đạt 4.552 ha, sản lượng đạt 1,047 triệu tấn. Ước thực hiện diện tích nuôi cả năm có thể đạt gần 5.000 ha, sản lượng ước đạt 1,20 triệu tấn (tăng 9% so với 2015). Ước tổng giá trị xuất khẩu năm 2016 đạt 1,67 tỷ USD, tăng 6,6% so với năm 2015.
Hiện nay Việt Nam xuất khẩu cá tra sang 140 thị trường trên thế giới, tăng 4 thị trường so với năm 2015, đạt kim ngạch 1,466 tỷ USD, dự kiến kim ngạch xuất khẩu cá tra năm 2016 ước đạt 1,67 tỷ USD tăng khoảng 6,6% so với cùng kỳ 2015. Các thị trường chính: Mỹ, EU, Trung Quốc – Hong Kong, ASEAN, Mexico, Brazil, Colombia và Ảrập Xêut chiếm 79,2% tỷ trọng…
Mặc dù hiện nay số lượng giống thả nuôi giảm 11,1%, diện tích thả nuôi tăng 3,1%, nhưng sản lượng tăng 8,9%; Sản lượng thu hoạch tăng do kích cỡ cá thu hoạch để tiêu thụ sang thị trường Trung Quốc tăng hơn so với năm 2015. Các tỉnh có diện tích thả nuôi tăng so với cùng kỳ 2015 gồm: Đồng Tháp tăng 85 ha, sản lượng tăng 23.970 tấn; Bến Tre diện tích tăng 22 ha, sản lượng tăng 13.420 tấn; An Giang diện tích tăng 75 ha, sản lượng tăng 11.168 tấn. Năm 2016, toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long có 108 cơ sở cho sinh sản nhân tạo cá tra, 1.856 hộ ương dưỡng cá giống với diện tích khoảng 1.500 ha, sản lượng cá bột sản xuất ước đạt khoảng 16,5 tỷ con tăng 1,0% so với cùng kỳ. tập trung tại các địa phương trọng điểm về sản xuất giống như Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long...
Trong năm 2016, diễn biến giá thu mua cá tra nguyên liệu tại ao dao động từ 18.000 – 23.000 đ/kg, so với cùng kỳ năm 2015 giảm 3.000 – 4.000 đ/kg. Trong đó, 3 tháng đầu năm giá cá dao động từ 19.500 – 20.000 đ/kg, người nuôi lỗ 1.500 – 2.000 đ/kg. Đến nay giá cá khoảng 21.300- 22.000 đ/kg (tùy vào chất lượng và phương thức thanh toán), người nuôi cá đang có lãi. Giá cá tra nguyên liệu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình hình xuất khẩu, sản lượng cá tra và các yếu tố khác.
Theo ông Như Văn Cấn, Vụ Trưởng Vụ nuôi trồng thủy sản, hiện nay toàn khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có 4.785 ao nuôi cá tra thương phẩm, trong đó có 2267 ao thuộc sở hữu cá thể chiếm 47,38%, có 2486 ao nuôi thuộc sở hữu của doanh nghiệp (chiếm 51,95%) tương đương khoảng 2.600ha và có 32 ao thuộc sỡ hữu của các hợp tác xã/tổ hợp tác.
Trong thời gian qua, các doanh nghiệp trong nước bước đầu đã quan tâm đến việc xây dựng chuỗi liên kết, tuy nhiên số lượng vẫn chưa nhiều và chưa tạo được thành những chuỗi liên kết hoàn chỉnh. Một số doanh nghiệp chế biến thủy sản đã xây dựng vùng nuôi riêng, tự sản xuất cá tra bột và ương cá giống và tự sản xuất thức ăn, thuốc thú y tạo 1 chuỗi khép kín từ sản xuất cá bột đến nuôi thương phẩm xuất khẩu. Sự liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ cá nguyên liệu một số nơi chưa chặt chẽ, hợp đồng cung cấp và thu mua sản phẩm giữa doanh nghiệp với hộ nông dân nuôi cá tra được ký kết nhưng chưa hiệu quả. Đối với các hộ nuôi nhỏ lẻ gặp nhiều khó khăn khi ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu.
Ông Dương Ngọc Minh, TGĐ Công ty CP tập đoàn Hùng Vương, cho biết: Đồng bằng sông Cửu Long mỗi năm cần trên 30 tỷ cá tra bột (cá giống), phục vụ nhu cầu nuôi xuất khẩu, nhưng hiện nay thị trường con giống chưa được quan tâm dẫn đến mạnh ai nấy làm, chất lượng con giống không đảm bảo, ảnh hưởng đến chất lượng sá sau khi file, xuất khẩu; đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần đầu tư nơi sản xuất giống cá tra theo công nghệ cao. Nên cần tập trung sản xuất giống ở những đại phương có nhiều thế mạnh, với 100% vốn của nhà nước. Cần tạo liên kết bền vững ngoài con giống cần phải có thức ăn, thuốc thú y thủy sản, ... để hình thành các liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân ngày càng bền chặt hơn.
Theo ông Minh, hiện nay để phát triển liên kết ngành nuôi cá tra, Công ty bỏ tiền ra hợp tác với nông dân nuôi thí điểm 50.000 tấn cá ở An Giang, được cung cấp thức ăn, bao tiêu đầu ra cho nông dân để đảm bảo quyền lợi cho nông dân. Năm 2017, dự kiến thị trường cá tra Việt Nam sẽ tăng trưởng 10% đạt 1,7 USD, đề nghị Bộ cần hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp và hộ nuôi; có vốn mới đảm bảo chất lượng về sản lượng xuất khẩu.
Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường, năm 2016 là năm các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, chính điều này gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp, trong đó có cá tra; nó tác động đến diện tích nuôi, vùng nuôi, môi trường nuối và chất lượng sản phẩm.
Đã đến lúc các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cá trá của Việt Nam cần phải bắt tay với nhau cùng hợp tác, chia sẽ với người nuôi trong chuỗi giá trị; hợp tác với nhau cùng với nhà nước xây dựng thương hiệu cho con cá tra Việt Nam, tạo ra ưu thế về sản xuất cá tra, để các doanh nghiệp Việt Nam làm chủ thị thường và không bị chi phối bởi giá cả,...
Cùng với đó, người nuôi cũng phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt của vùng nuôi theo hướng bền vững gắn với các chuỗi liên kết, tổ hợp tác hoặc các hợp tác xã, hướng đến quy trình nuôi cá tra theo tiêu chuẩn VietGap, GobalGap,...
Bộ Nông nghiệp giao các đơn vị chuyên môn sớm rà soát lại các đầu mối quản lý nhà nước liên quan đến cá tra, tạo điều kiện thuận lợi cho cả doanh nghiệp và người nuôi; nâng cao vai trò của Hiệp hội Thủy sản và Hiệp Hội Cá tra để Hiệp hổi trở thành cánh tay nối dài của các doanh nghiệp và nhà nước trong vấn đề chủ động trong vấn đề thị trường cũng như đầu mối xuất khẩu.
Dự báo năm 2017, thị trường cá tra sẽ tăng trưởng 10% đạt hơn 1,7 USD, do đó, ngoài các thị trường truyền thống, thị trường lớn, các doanh nghiệp cần chí ý phát triển và trụ vững ở tất cả các thị trương hiện có; tập trung khai thác thị trường trong nước với 92 triệu dân, đây là một thị trường rất giàu tiềm năng; các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng các phương án để xâm nhập thị thường, dưa sản phẩm cá tra vào hệ thống các siêu thị, kênh bán lẻ trực tuyến,... đây là cơ hội cho con cá tra xâm nhập thị trường trong nước; làm được điều này thì các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra không còn phải lo đến vấn đề đầu ra cho cá con cá tra, cái cốt lõi là doanh nghiệp phải thực sự có quyết tâm./.
Đó là nhận định của Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường tại hội nghị Tổng kết tình hình sản xuất và tiêu thụ cá tra 2016 và giải pháp để phát triển bền vững do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với Ban Chỉ đạo tây Nam Bộ và Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang tổ chức sáng (14/12) tại An Giang.
Theo báo cáo của Bộ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, diện tích nuôi cá tra thương phẩm tính đến hết tháng 11 năm 2016 đạt 4.552 ha, sản lượng đạt 1,047 triệu tấn. Ước thực hiện diện tích nuôi cả năm có thể đạt gần 5.000 ha, sản lượng ước đạt 1,20 triệu tấn (tăng 9% so với 2015). Ước tổng giá trị xuất khẩu năm 2016 đạt 1,67 tỷ USD, tăng 6,6% so với năm 2015.
Hiện nay Việt Nam xuất khẩu cá tra sang 140 thị trường trên thế giới, tăng 4 thị trường so với năm 2015, đạt kim ngạch 1,466 tỷ USD, dự kiến kim ngạch xuất khẩu cá tra năm 2016 ước đạt 1,67 tỷ USD tăng khoảng 6,6% so với cùng kỳ 2015. Các thị trường chính: Mỹ, EU, Trung Quốc – Hong Kong, ASEAN, Mexico, Brazil, Colombia và Ảrập Xêut chiếm 79,2% tỷ trọng…
Mặc dù hiện nay số lượng giống thả nuôi giảm 11,1%, diện tích thả nuôi tăng 3,1%, nhưng sản lượng tăng 8,9%; Sản lượng thu hoạch tăng do kích cỡ cá thu hoạch để tiêu thụ sang thị trường Trung Quốc tăng hơn so với năm 2015. Các tỉnh có diện tích thả nuôi tăng so với cùng kỳ 2015 gồm: Đồng Tháp tăng 85 ha, sản lượng tăng 23.970 tấn; Bến Tre diện tích tăng 22 ha, sản lượng tăng 13.420 tấn; An Giang diện tích tăng 75 ha, sản lượng tăng 11.168 tấn. Năm 2016, toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long có 108 cơ sở cho sinh sản nhân tạo cá tra, 1.856 hộ ương dưỡng cá giống với diện tích khoảng 1.500 ha, sản lượng cá bột sản xuất ước đạt khoảng 16,5 tỷ con tăng 1,0% so với cùng kỳ. tập trung tại các địa phương trọng điểm về sản xuất giống như Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long...
Trong năm 2016, diễn biến giá thu mua cá tra nguyên liệu tại ao dao động từ 18.000 – 23.000 đ/kg, so với cùng kỳ năm 2015 giảm 3.000 – 4.000 đ/kg. Trong đó, 3 tháng đầu năm giá cá dao động từ 19.500 – 20.000 đ/kg, người nuôi lỗ 1.500 – 2.000 đ/kg. Đến nay giá cá khoảng 21.300- 22.000 đ/kg (tùy vào chất lượng và phương thức thanh toán), người nuôi cá đang có lãi. Giá cá tra nguyên liệu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình hình xuất khẩu, sản lượng cá tra và các yếu tố khác.
Theo ông Như Văn Cấn, Vụ Trưởng Vụ nuôi trồng thủy sản, hiện nay toàn khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có 4.785 ao nuôi cá tra thương phẩm, trong đó có 2267 ao thuộc sở hữu cá thể chiếm 47,38%, có 2486 ao nuôi thuộc sở hữu của doanh nghiệp (chiếm 51,95%) tương đương khoảng 2.600ha và có 32 ao thuộc sỡ hữu của các hợp tác xã/tổ hợp tác.
Trong thời gian qua, các doanh nghiệp trong nước bước đầu đã quan tâm đến việc xây dựng chuỗi liên kết, tuy nhiên số lượng vẫn chưa nhiều và chưa tạo được thành những chuỗi liên kết hoàn chỉnh. Một số doanh nghiệp chế biến thủy sản đã xây dựng vùng nuôi riêng, tự sản xuất cá tra bột và ương cá giống và tự sản xuất thức ăn, thuốc thú y tạo 1 chuỗi khép kín từ sản xuất cá bột đến nuôi thương phẩm xuất khẩu. Sự liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ cá nguyên liệu một số nơi chưa chặt chẽ, hợp đồng cung cấp và thu mua sản phẩm giữa doanh nghiệp với hộ nông dân nuôi cá tra được ký kết nhưng chưa hiệu quả. Đối với các hộ nuôi nhỏ lẻ gặp nhiều khó khăn khi ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu.
Ông Dương Ngọc Minh, TGĐ Công ty CP tập đoàn Hùng Vương, cho biết: Đồng bằng sông Cửu Long mỗi năm cần trên 30 tỷ cá tra bột (cá giống), phục vụ nhu cầu nuôi xuất khẩu, nhưng hiện nay thị trường con giống chưa được quan tâm dẫn đến mạnh ai nấy làm, chất lượng con giống không đảm bảo, ảnh hưởng đến chất lượng sá sau khi file, xuất khẩu; đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần đầu tư nơi sản xuất giống cá tra theo công nghệ cao. Nên cần tập trung sản xuất giống ở những đại phương có nhiều thế mạnh, với 100% vốn của nhà nước. Cần tạo liên kết bền vững ngoài con giống cần phải có thức ăn, thuốc thú y thủy sản, ... để hình thành các liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân ngày càng bền chặt hơn.
Theo ông Minh, hiện nay để phát triển liên kết ngành nuôi cá tra, Công ty bỏ tiền ra hợp tác với nông dân nuôi thí điểm 50.000 tấn cá ở An Giang, được cung cấp thức ăn, bao tiêu đầu ra cho nông dân để đảm bảo quyền lợi cho nông dân. Năm 2017, dự kiến thị trường cá tra Việt Nam sẽ tăng trưởng 10% đạt 1,7 USD, đề nghị Bộ cần hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp và hộ nuôi; có vốn mới đảm bảo chất lượng về sản lượng xuất khẩu.
 |
Đã đến lúc các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cá trá của Việt Nam cần phải bắt tay với nhau cùng hợp tác, chia sẽ với người nuôi trong chuỗi giá trị; hợp tác với nhau cùng với nhà nước xây dựng thương hiệu cho con cá tra Việt Nam, tạo ra ưu thế về sản xuất cá tra, để các doanh nghiệp Việt Nam làm chủ thị thường và không bị chi phối bởi giá cả,...
Cùng với đó, người nuôi cũng phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt của vùng nuôi theo hướng bền vững gắn với các chuỗi liên kết, tổ hợp tác hoặc các hợp tác xã, hướng đến quy trình nuôi cá tra theo tiêu chuẩn VietGap, GobalGap,...
Bộ Nông nghiệp giao các đơn vị chuyên môn sớm rà soát lại các đầu mối quản lý nhà nước liên quan đến cá tra, tạo điều kiện thuận lợi cho cả doanh nghiệp và người nuôi; nâng cao vai trò của Hiệp hội Thủy sản và Hiệp Hội Cá tra để Hiệp hổi trở thành cánh tay nối dài của các doanh nghiệp và nhà nước trong vấn đề chủ động trong vấn đề thị trường cũng như đầu mối xuất khẩu.
Dự báo năm 2017, thị trường cá tra sẽ tăng trưởng 10% đạt hơn 1,7 USD, do đó, ngoài các thị trường truyền thống, thị trường lớn, các doanh nghiệp cần chí ý phát triển và trụ vững ở tất cả các thị trương hiện có; tập trung khai thác thị trường trong nước với 92 triệu dân, đây là một thị trường rất giàu tiềm năng; các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng các phương án để xâm nhập thị thường, dưa sản phẩm cá tra vào hệ thống các siêu thị, kênh bán lẻ trực tuyến,... đây là cơ hội cho con cá tra xâm nhập thị trường trong nước; làm được điều này thì các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra không còn phải lo đến vấn đề đầu ra cho cá con cá tra, cái cốt lõi là doanh nghiệp phải thực sự có quyết tâm./.
Công Mạo
