(TUAG)- “Mùa thu rồi ngày hăm ba/ Ta đi theo tiếng kêu sơn hà nguy biến/ Rền khắp trời lời hoan hô/ Dân quân Nam nhịp chân tiến ra trận tiền”. Những lời hát hào hùng trong bài Nam Bộ kháng chiến nhắc ta nhớ lại không khí hào hùng, sục sôi của những ngày Nam Bộ kháng chiến (23/9/1945).



Chỉ sau ba tuần ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Nhân dân Nam Bộ đã phải tiếp tục cầm súng đứng lên chiến đấu để giữ vững nền độc lập của Tổ quốc, với khí thế “Thà chết tự do còn hơn sống nô lệ”.

Trước đó, dựa vào quân đội Anh với danh nghĩa lực lượng đồng minh vào giải giáp quân Nhật ở Nam Bộ, thực dân Pháp âm mưu quay trở lại xâm lược đất nước ta lần thứ hai. Ngày 2/9/1945, khi đoàn mít tinh ở Sài Gòn biểu thị đoàn kết xung quanh chính quyền cách mạng, mừng Tổ quốc độc lập và khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, thì bọn phản động, tay sai đã phá rối, nổ súng khiến hàng chục người chết. Ngày 13/9/1945, quân đội Anh chiếm đóng Nam Bộ phủ và dung túng quân Pháp tiến hành các hành động khiêu khích. Ngày 20/9, quân Anh ngang nhiên xông vào Khám Lớn thả tù binh Pháp và trang bị vũ khí cho bọn này…

Sáng ngày 23/9/1945, hàng ngàn lính Pháp tấn công, đánh chiếm Sài Gòn.
Trước tiếng súng nổ ran, một cuộc họp liên tịch đã diễn ra tại số nhà 107 đường Cây Mai thuộc Chợ Lớn. Thành phần gồm Xứ ủy, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ và đại diện Tổng bộ Việt Minh. Hội nghị đã thống nhất, ra Lời kêu gọi đồng bào cầm vũ khí đánh đuổi quân xâm lược, “từ giờ phút này nhiệm vụ hàng đầu của chúng ta là tiêu diệt giặc Pháp và tay sai của chúng”. Chủ trương của ta là trước mắt bao vây quân Pháp trong thành phố Sài Gòn càng lâu càng hay, ra sức tiêu hao sinh lực chúng càng nhiều càng tốt, để tất cả các tỉnh có thời gian chuẩn bị tác chiến.

Ngày 23/9/1945, Nam Bộ bước vào cuộc chiến trực diện với kẻ thù!

Tiếng súng chống giặc nổ ra khắp Sài Gòn - Gia Định. Với gậy tầm vông và mọi vũ khí có trong tay, quân và dân Nam Bộ đã anh dũng chiến đấu, gây khó khăn, tổn thất cho đội quân xâm lược được trang bị hiện đại. Nhiều cuộc chiến đấu ác liệt giữa ta và quân Pháp diễn ra tại cầu Bông, cầu Kiệu, cầu Khánh Hội, cầu Chữ Y…

Từ Thủ đô Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thường vụ Trung ương Đảng theo dõi chặt chẽ diễn biến chiến trường miền Nam. Ngày 26/9/1945, Người gửi thư cho đồng bào Nam Bộ, khẳng định quyết tâm kháng chiến của Trung ương Đảng, Chính phủ và Nhân dân cả nước: “Nước ta vừa tranh quyền độc lập thì đã gặp nạn ngoại xâm… Tôi chắc và đồng bào cả nước đều chắc rằng Chính phủ và toàn quốc đồng bào sẽ hết sức giúp những chiến sĩ và Nhân dân hiện đang tranh đấu để giữ vững nền độc lập của nước nhà…”.

Với khẩu hiệu “Nam Bộ là máu của máu Việt Nam, là thịt của thịt Việt Nam”, cả nước đã chi viện tối đa sức người, sức của cho miền Nam. Nhiều đoàn quân Nam tiến được thành lập, Quỹ Nam Bộ kháng chiến ra đời, Nhân dân quyên góp tiền bạc, quần áo, gạo, thuốc men chi viện cho đồng bào Nam Bộ kháng chiến.

Đáp lời kêu gọi của Tổ quốc, thanh niên, nhân sĩ, trí thức tiêu biểu ở trong lẫn ngoài nước đã tham gia kháng chiến. Hàng ngàn người bỏ hết gia sản, sự nghiệp, công danh để dấn thân vào bưng biền, núi rừng kháng chiến cứu nguy dân tộc.

Trước ý chí “thà chết tự do còn hơn sống nô lệ” và quyết tâm bảo vệ độc lập, tự do của Nhân dân ta, kế hoạch đánh chiếm Sài Gòn trong ba tuần của thực dân Pháp phá sản. Ngược lại, chúng bị đồng bào Nam Bộ vây hãm một tháng tròn trong thành phố. Đồng bào miền Nam đã cho thấy họ là những người đầu tiên và là tuyến tiên phong trong công cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc của cả nước.

Ý chí ngoan cường, hào khí Nam Bộ kháng chiến tiếp tục được đồng bào Nam bộ phát huy với niềm tin sắt đá suốt 9 năm kháng chiến chống Pháp và ngay sau đó là chiến tranh chống đế quốc Mỹ kéo dài 30 năm. Chung sức, đồng lòng, Nhân dân Nam Bộ với niềm tin sắt đá đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách, gian khổ, hy sinh, cùng cả nước thực hiện thành công cuộc kháng chiến chống Pháp và đánh đuổi đế quốc Mỹ xâm lược, đến khi Chiến dịch Mùa xuân lịch sử 1975 toàn thắng, thống nhất đất nước, xứng đáng với danh hiệu cao quý được Bác Hồ tặng vào tháng 2/1946: “Thành đồng Tổ quốc”.

30 năm trường kỳ kháng chiến, hàng triệu người con ưu tú của Tổ quốc đã ngã xuống cho ngày độc lập, thống nhất và cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Ý chí chiến đấu quật cường của đồng bào Nam bộ trong ngày 23/9 đã để lại cho các thế hệ Việt Nam những bài học vô cùng quý giá về sự lãnh đạo, đường lối đúng đắn của Đảng, mà trực tiếp là Xứ ủy Nam bộ đã tập hợp và phát huy được tất cả các lực lượng, đồng thuận hướng đến ngọn cờ độc lập dân tộc, chống lại kẻ thù xâm lược, giải phóng quê hương. Thêm vào đó, bài học về sức mạnh toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, của Bác Hồ đã được phát huy cao độ. Trong những tháng năm rực lửa đó, cùng với đồng bào Nam Bộ kháng chiến, có hàng vạn những người con ưu tú của miền Bắc đã Nam tiến giết giặc.

Quân và dân Nam Bộ đã sống, chiến đấu xứng đáng với danh hiệu mà Bác Hồ phong tặng. Suốt 30 năm chiến đấu kéo dài, cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng (ngày 30/4/1975), “Thành đồng Tổ quốc” được vang lên trong niềm vui đại thắng, vang danh khắp toàn cầu. Và đó cũng là một biểu tượng kiên cường cho mảnh đất miền Nam “đi trước, về sau” thân yêu của Tổ quốc.

77 năm qua trong tâm trí của mỗi người Việt Nam vẫn luôn tự hào về truyền thống chiến đấu kiên cường, bất khuất của thế hệ cha anh, quyết bảo vệ đến cùng nền độc lập, tự do của Tổ quốc.  Ngày nay, ý chí ấy, quyết tâm ấy vẫn là sức mạnh để Nhân dân ta chiến thắng nghèo nàn lạc hậu, xây dựng đất nước cường thịnh, phồn vinh, văn minh và hạnh phúc./.