(TGAG)- Cách đây 68 năm, giữa lúc cuộc kháng chiến vào giai đoạn quyết liệt, để động viên mọi lực lượng tham gia thực hiện đường lối “Kháng chiến, kiến quốc” của Đảng, ngày 11 tháng 6 năm 1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi Thi đua ái quốc.

Thực hiện lời kêu gọi của Người, nhiều phong trào thi đua yêu nước đã phát triển rộng khắp, tiêu biểu như các phong trào: “Hũ gạo kháng chiến”, “Bình dân học vụ”, “3 sẵn sàng, 5 xung phong”, “Gió Đại Phong”, “Sóng duyên hải”, “Cờ ba nhất”, “Phụ nữ ba đảm đang”... Những phong trào “xương sống” đó vừa tạo ra sức mạnh vật chất, vừa làm nên sức mạnh tinh thần to lớn để đất nước ta giành thắng lợi trong 2 cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Trong mỗi giai đoạn phát triển của xã hội, thi đua yêu nước lại có những nét mới về chất cũng như mục tiêu mới. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Thi đua là một cách tốt nhất, rất thiết thực để làm cho mọi người tiến bộ. Công việc hàng ngày chính là nền tảng thi đua, phải làm thế nào để ngày hôm nay tốt hơn ngày hôm qua”, do đó, mục tiêu thi đua phải luôn gắn liền với nhiệm vụ công việc hàng ngày và gắn liền với mục đích, yêu cầu chung trong từng giai đoạn lịch sử của cách mạng để hướng quần chúng vào mục tiêu đó mà phấn đấu thi đua đạt kết quả tốt. Cần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò, tác dụng của phong trào thi đua yêu nước trong giai đoạn cách mạng hiện nay; coi Thi đua khen thưởng là động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới, thi đua yêu nước phải được tiến hành thường xuyên, liên tục hàng ngày vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Những thành tựu

Trong những năm qua, phong trào thi đua yêu nước và công tác thi đua, khen thưởng đã có bước phát triển sâu rộng, dần đi vào nền nếp. Các cấp, các ngành, đã tổ chức được nhiều phong trào thi đua được đông đảo đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia.

Sau 30 năm thực hiện đường lối đổi mới, từ trung ương đến địa phương đã phát động nhiều phong trào thi đua, nổi bật là các phong trào: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, phong trào “Chung sức xây dựng nông thôn mới”, phong trào “Xây dựng đơn vị kiểu mẫu, cá nhân gương mẫu”, phong trào “Hộ nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi”, phong trào “Học tập và làm theo điển hình tiên tiến”... Vào dịp 19 tháng 5 hàng năm - Ngày sinh của Bác, các cấp, các ngành, địa phương tổ chức hội nghị sơ kết thực hiện Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị và Lễ Phát động phong trào thi đua, ký kết giao ước thi đua, phấn đấu hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ chính trị. Kết quả của các phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng; nhiều tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội; chúng ta đã ứng phó có kết quả với những diễn biến phức tạp của khủng hoảng kinh tế thế giới; công tác quốc phòng - an ninh giữ vững, chính trị ổn định. Đời sống của nhân dân tiếp tục được cải thiện và nâng cao, an sinh và phúc lợi xã hội được chú trọng và bảo đảm ngày càng tốt hơn. Khối đại đoàn kết toàn dân tiếp tục được củng cố; công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị đạt được nhiều kết quả tốt.

Những vấn đề đặt ra

Vấn đề quan tâm nhất là phong trào thi đua hiện nay là phát triển chưa đồng đều, liên tục, nhiều nơi còn mang nặng tính hình thức, chưa gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ chính trị. Nhiều nơi việc khen thưởng còn thiếu chính xác, chưa kịp thời; khen thưởng cho người lao động trực tiếp sản xuất, nông dân, công nhân còn ít. Việc phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến hiệu quả chưa cao; biện pháp tuyên truyền thiếu đồng bộ... làm hạn chế động lực phấn đấu của tập thể và cá nhân.

Nguyên nhân chủ yếu của hạn chế, yếu kém là: Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của  cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền ở một số ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị, nhất là người đứng đầu còn chưa đầy đủ, toàn diện. Nhiều nơi, bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng chưa ổn định, thống nhất; năng lực tham mưu của cán bộ, công chức làm công tác này còn hạn chế...

Thi đua vừa là hành động tập thể, vừa là hành động cá nhân, do đó đòi hỏi sự quyết tâm rất lớn, quyết tâm của từng người, của từng tập thể, quyết tâm của từng ngành, từng lĩnh vực và cộng lại là quyết tâm của cả dân tộc. Có hiểu sâu sắc vấn đề này, mới thấy được ý nghĩa thực tiễn về Thi đua yêu nước mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra: “Chủ trương 1, kế hoạch 10, quyết tâm 20”.

Thấm nhuần tư tưởng của Người về thi đua yêu nước, để có nhận thức đúng, từ đó vận dụng vào thực tiễn công cuộc đổi mới hiện nay, là vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết. Tổ chức phong trào thi đua phải khơi dậy và động viên được tinh thần yêu nước của toàn dân; mục đích thi đua phải rõ ràng, nội dung thi đua phải thiết thực, biện pháp vận động phải phù hợp và phải có quyết tâm cao; kịp thời tổng kết rút kinh nghiệm, suy tôn những cá nhân, những tập thể gương mẫu điển hình.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: “Để bảo đảm phong trào thi đua thắng lợi vẻ vang, cần có hai điều: Một là, cán bộ và công nhân phải thấm nhuần đạo đức cách mạng, ý thức trách nhiệm và tinh thần làm chủ tập thể; hai là kế hoạch 10 phần thì biện pháp 20 phần và quyết tâm 30 phần”. Chỉ dẫn này luôn đúng trong mọi thời điểm, mọi hoàn cảnh. Hơn nữa, để phong trào thi đua phát huy được tác dụng trong thực tiễn, thi đua phải có tổng kết, đúc rút kinh nghiệm, phổ biến sáng kiến. “Kinh nghiệm thành công hoặc kinh nghiệm thất bại” cũng cần được trao đổi “để tránh cái dở, học cái hay của nhau”. Hai là, thi đua phải có khen thưởng. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói, thi đua dù chỉ là phần thưởng tinh thần như một chiếc huy hiệu của Bác, nhưng cũng được làm rất nghiêm túc. Bởi, khen thưởng đúng việc, đúng người, sẽ góp phần tạo không khí thi đua trong sáng, lành mạnh. Người được khen thưởng thấy mình xứng đáng, là tấm gương để người khác noi theo, người chưa đạt thì cố gắng vươn lên. Người làm công tác thi đua tránh chạy theo thành tích, thẩm tra không kỹ, báo cáo không chính xác, dẫn tới khen thưởng không đúng, sẽ làm hỏng phong trào thi đua.
 
Ở bất cứ giai đoạn cách mạng nào, thi đua yêu nước cũng hết sức cần thiết. Bởi 68 năm qua, các phong trào thi đua yêu nước đã phát huy tác dụng tích cực, góp phần thúc đẩy kinh tế, đời sống xã hội không ngừng phát triển. Chúng ta tin tưởng rằng dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào thi đua yêu nước sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, thiết thực, ăn sâu, lan rộng khắp trong mọi tầng lớp nhân dân để góp phần tích cực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế hôm nay, thúc đẩy sự phát triển bền vững, xây dựng một xã hội tốt đẹp./.