(TUAG)- Sáng 27/7, theo chương trình kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ có bài phát biểu nhân kỷ niệm 74 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ. Sau đó, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025. Thành viên Chính phủ phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.

Từ 9h50, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025. Thành viên Chính phủ phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.



Phát biểu tại Hội trường, các đại biểu ghi nhận những thành tựu đạt được trong công tác xóa đói giảm nghèo thời gian qua: Tỷ lệ hộ nghèo đã giảm từ 9,88% năm 2015 xuống còn 2,75% năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm 4%/năm, có hơn 8 triệu người thoát nghèo, cận nghèo; tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo cuối năm 2020 giảm xuống còn 23,42%, trung bình giảm 5,4%/năm; có 32 huyện nghèo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn, 125 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo đạt chuẩn nông thôn mới…

Để tiếp tục phát huy các thành tựu và khắc phục tồn tại, hạn chế trong công tác giảm nghèo, các đại biểu đều khẳng định việc xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 trong điều kiện mới là rất cần thiết, cấp bách trong giai đoạn hiện nay; đồng thời  đề xuất nhiều nội dung để thực hiện tốt hơn chương trình này.

Sau khi Quốc hội thảo luận, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.

Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung trân trọng cảm ơn và ghi nhận những ý kiến đóng góp của các đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước đối với chủ trương đầu tư các Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.

Công tác Giảm nghèo bền vững là chủ trương lớn, quan trọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Vừa qua, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực của toàn dân, công tác giảm nghèo của Việt Nam đã đạt được những thành tựu nổi bật. Chính sách pháp luật ngày càng hoàn thiện, ngân sách huy động từ các nguồn lực của xã hội ngày càng tăng, ý chí vươn lên của người dân được nâng lên. Các tấm gương và các điển hình thoát nghèo ngày càng nhiều.


Theo Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, Việt Nam đã trải qua 6 lần điều chỉnh tiêu chí nghèo, từ tiêu chí về lương thực nhằm đảm bảo cho người dân có ăn, có mặc của quốc gia nghèo với 58,1% hộ nghèo vào năm 1993 cho đến xóa đói giảm nghèo, áp dụng giá cả, thu nhập, mức sống tối thiểu. Cho đến giai đoạn hiện nay là đang áp dụng chuẩn nghèo đa chiều mà Việt Nam là 1 trong số 30 quốc gia trên thế giới và là nước đầu tiên trong khu vực Châu Á áp dụng phương châm “Không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Việt Nam đi từ chỗ ngân sách Nhà nước phải đảm bảo hoàn toàn để triển khai giảm nghèo sang Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, dẫn dắt; người dân, hộ nghèo là chủ thể. Đây là những bước đi rất dài về thay đổi tư duy nhận thức, hành động trong công cuộc chống đói nghèo.     

Việt Nam đã sớm hoàn thành Mục tiêu Thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng về giảm nghèo trên thế giới. Giai đoạn từ năm 2021-2025, chúng ta đặt ra mục tiêu, yêu cầu cao hơn là giảm nghèo đa chiều nhưng thực chất và bền vững; giảm bình quân từ 1-1,5% trong năm. Bên cạnh đó là tiêu chí về thu nhập chuẩn nghèo nâng lên từ 700.000 đồng đến 1,5 triệu đồng/người/tháng ở khu vực nông thôn; 900.000 đồng lên đến 2 triệu đồng/người/tháng ở khu vực thành thị. Những điều này dẫn đến hộ nghèo và cận nghèo đầu kỳ sẽ tăng rất cao.

Bộ trưởng cũng chỉ ra rằng, tiêu chí về thu nhập, tiêu chí thiếu hụt tăng cả về số lượng và chất lượng. Nhiều nội dung thiếu hụt đòi hỏi phải có nguồn lực lớn như tái định cư, xóa nhà tạm, chống suy dinh dưỡng cho trẻ em, hạn chế trẻ em thể trạng thấp còi. Vì vậy, giai đoạn từ năm 2021-2025 cần đầu tư thỏa đáng để mức sống tối thiểu của người dân tăng dần, gắn với mục tiêu phát triển bao trùm, bền vững và tăng khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản của người dân. Giai đoạn này, chúng ta phải chăm lo vừa giảm tỷ lệ nhưng đồng thời phải quan tâm hơn tới giảm nghèo một cách thực chất và bền vững. Giảm nghèo bao trùm có nghĩa là phải xóa bỏ đói nghèo cho tất cả mọi người ở mọi nơi, mọi thời điểm và mọi chiều thiếu hụt.

Về việc xử lý sự trùng lặp giữa các chương trình quốc gia, Bộ trưởng cho rằng chương trình quốc gia về giảm nghèo có đối tượng và địa bàn là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo trên phạm vi toàn quốc. Trong đó, bao gồm các đối tượng nghèo mới phát sinh vì nhiều lý do khác nhau như: có cả đối tượng ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, các đối tượng nghèo ở nông thôn và thành thị, địa bàn còn nhiều khó khăn trong khi phạm vi chương trình Nông thôn mới có địa bàn nông thôn, các huyện xã. Hai chương trình này trong giai đoạn 2016-2020 cho thực hiện song song, các nội dung  tương đối tách bạch. Còn chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi về cơ bản có thể hiểu là tách một phần đối tượng của địa bàn của chương trình giảm nghèo hiện nay. Phạm vi tập trung cho các địa bàn thực sự đặc biệt khó khăn trong vùng dân tộc thiểu số và miền núi.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, cơ quan của Chính phủ sẽ chỉ đạo các chương trình, đề xuất ban hành tiêu chí xác định cụ thể đối tượng, địa bàn, nội dung hỗ trợ đầu tư, xây dựng báo cáo khả thi nhằm hạn chế cao nhất sự trùng lắp, giao thoa; đồng thời sẽ đề xuất các cơ chế lồng ghép, tích hợp các nguồn lực để đem lại hiệu quả cao nhất trong đầu tư. Về tách các hộ nghèo không có khả năng thoát nghèo khỏi chương trình, Chính phủ xin ghi nhận và báo cáo thêm với Quốc hội.  

Qua thảo luận ở Tổ, có 150 ý kiến và có nhiều ý kiến đóng góp tại hội trường thảo luận về Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội ghi nhận và tiếp thu tối đa các ý kiến đóng góp một cách kỹ lưỡng, hoàn thiện chương trình để thực hiện. Chính phủ cũng trình Quốc hội ban hành Nghị quyết phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia để làm căn cứ cho Chính phủ xem xét chỉ đạo, xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi và chỉ đạo tổ chức thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

Tiếp theo chương trình, ĐBQH thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025.

Chiều cùng ngày, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở Hội trường về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025./.