(TGAG)- Chủ tịch Hồ Chí Minh có những quan điểm chỉ đạo rất cụ thể về xây dựng bộ máy chính trị. Người quan niệm bộ máy nhà nước là một chỉnh thể thống nhất, bao gồm nhiều bộ phận hợp thành như các bộ phận trong một chiếc đồng hồ hoặc một chiếc thuyền buồm. Hiệu quả hoạt động của cả bộ máy phụ thuộc vào hiệu quả hoạt động của các bộ phận. Mối quan hệ này đòi hỏi phải xây dựng một bộ máy đồng bộ, có tính hướng đích.

Trong xây dựng bộ máy nhà nước, Hồ Chí Minh đề ra về phương châm nhất quán đó là xây dựng bộ máy nhà nước gọn, nhẹ. Có cơ cấu hợp lý. Có khả năng bao quát và giải quyết tốt các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa đất nước. Đồng thời cũng đưa ra các các nguyên tắc xây dựng bộ máy nhà nước: (1) Xây dựng Quốc hội thành cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, đại diện ý chí, nguyện vọng của toàn dân, của cả nước, cả ba miền Bắc, Trung, Nam. (2) Xây dựng Chính phủ thành cơ quan hành pháp cao nhất, thực sự mạnh mẽ, sáng suốt của nhân dân; xây dựng một nền hành chính quốc gia thống nhất trên nền tảng dân chủ, hiện đại và hoạt động có hiệu lực thực tế. (3) Xây dựng một bộ máy tư pháp có tính độc lập tương đối, dân chủ, hiện đại, xét xử công bằng theo luật và theo lương tâm người xử án.

Đồng thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm xây dựng bộ máy chính quyền cơ sở, nhất là cấp xã, vì đó là tế bào hạt nhân cấu thành mạng lưới tổ chức nhà nước, là nền tảng của mọi công tác chính quyền.

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh xây dựng bộ máy Nhà nước với quan điểm của Đảng về xây dựng một Nhà nước kiến tạo, Nhà nước có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ là sự vận dụng những giá trị cốt lõi, sáng tạo trong xây dựng bộ máy chính trị từ Trung ương đến cơ sở tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước, xu thế phát triển của thời đại.

Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII) của Đảng đặt yêu cầu tập trung thực hiện mục tiêu: Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước và chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội; phát huy quyền làm chủ của Nhân dân. Tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giảm chi thường xuyên và góp phần cải cách chính sách tiền lương. Để đạt được mục tiêu đó Đại hội cũng đã nhất quán đề ra những mục tiêu cụ thể:

Đến năm 2021: Cơ bản hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn một số tổ chức và các đầu mối bên trong của từng tổ chức theo hướng giảm đầu mối, giảm tối đa cấp trung gian, giảm cấp phó. Sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện một số quy định liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để kịp thời khắc phục tình trạng trùng lắp, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý; Thực hiện thí điểm một số mô hình mới về tổ chức bộ máy và kiêm nhiệm chức danh để tinh gọn đầu mối, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, góp phần làm rõ về lý luận và thực tiễn; Sắp xếp thu gọn hợp lý các đơn vị hành chính cấp xã chưa đạt 50% tiêu chuẩn theo quy định về quy mô dân số, diện tích tự nhiên và giảm số lượng thôn, tổ dân phố; Giảm tối thiểu 10% biên chế so với năm 2015.

Từ năm 2021 đến năm 2030: Hoàn thành việc nghiên cứu và tổ chức thực hiện mô hình tổ chức tổng thể của hệ thống chính trị phù hợp với yêu cầu, điều kiện cụ thể của nước ta trong giai đoạn mới; giảm biên chế; Phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan, tổ chức, khắc phục được tình trạng chồng chéo, trùng lắp hoặc bỏ sót chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị; Tiếp tục cụ thể hóa, thể chế hóa chủ trương, nghị quyết, kết luận của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy bằng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; Phân định rõ và tổ chức thực hiện mô hình chính quyền nông thôn, đô thị, hải đảo và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; Cơ bản hoàn thành việc sắp xếp thu gọn các đơn vị hành chính cấp huyện, xã và thôn, tổ dân phố theo tiêu chuẩn quy định.

Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập từ nay đến năm 2030: Thực hiện có hiệu quả theo lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII về "Tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập".

Vì vậy để vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng bộ máy Nhà nước, thực hiện thành công các mục tiêu trên của Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII) cần làm tốt các nội dung sau:

- Không ngừng học tập để nhận thức sâu sắc hơn những nội dung cơ bản và những giá trị to lớn về xây dựng bộ máy Nhà nước tinh gọn, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Chú trọng xây dựng bộ máy chính quyền cơ sở góp phần thực hiện thành công mục tiêu về một bộ máy Nhà nước kiến tạo phục vụ cho lợi ích và nguyện vọng chính đáng của Nhân dân.

- Trên cơ sở về xây dựng bộ máy Nhà nước, cần tăng cường công tác nghiên cứu, tổng kết lý luận và thực tiễn, trên cơ sở đó rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của Đảng, Nhà nước về tổ chức bộ máy của các cấp, các ngành, các địa phương, bảo đảm đồng bộ, thống nhất. Mạnh dạn thí điểm một số mô hình mới về thu gọn tổ chức bộ máy và kiêm nhiệm chức danh để tinh gọn đầu mối, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động; kịp thời sơ kết, tổng kết và mở rộng dần những mô hình phù hợp, hiệu quả.

- Từ nội dung trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng, Nhà nước ta vận dụng xây dựng bộ máy chính trị không còn sự chồng chéo giữa các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp. Đẩy mạnh xây dựng Nhà nước pháp quyền, đảm bảo Nhà nước thực sự của dân, do dân, vì dân, do Đảng Cộng sản lãnh đạo.

- Thực hiện đồng bộ các giải pháp, giải quyết triệt để tình trạng tập trung quan liêu bao cấp từ Trung ương và cục bộ địa phương. Xây dựng kế hoạch cụ thể công tác tinh giản biên chế. Đồng thời đẩy mạnh cải cách các thủ tục hành chính, xác định việc cải cách hành chính là vấn đề trọng tâm của việc xây dựng và hoàn thiện bộ máy Nhà nước đi đôi với tăng cường, đẩy mạnh thực hiện dân chủ trong điều kiện mới./.